پيش بيني رواناب سطحي حوزه آبخيز مهرگرد سميرم با استفاده از مدل آريما

Prediction of the Surface Runoff in Semirom Mehregerd Watershed Using ARIMA Model

با شناخت تغييرات زماني و مكاني منابع آب در يك منطقه مي‌توان به مديريت و برنامه‌ريزي بهتر منابع و مصارف آب دست يافت. مدل سازي سري‌هاي زماني در صورت كاربرد صحيح به نتايج قابل قبولي در اين زمينه منجر خواهد شد. به اين منظور سري زماني ماهانه رواناب براي مدت 28 سال در ايستگاه‌هاي آب‌سنجي منطقه مهرگرد تهيه و با استفاده از روش من-كندال وجود روند در آنها بررسي گرديد. پس از آن با استفاده از روش يك متغييره باكس-جنكينز الگوهاي مختلف آريما بر داده‌ها برازش و مناس1]ب ترين الگو براي پيش‌بيني سال‌هاي آتي انتخاب شد. نتايج نشان داد كه رواناب سطحي در تمام ماه‌ها و فصول روند كاهشي داشته است. نقش افزايش مصارف آب در روند كاهش منابع آب منطقه بررسي و مشاهده شد كه مصارف آب در منطقه از سال 1385 به وضوح افزايش قابل توجهي داشته است. ميزان توسعه مصارف در اين حوضه حدود 46 ميليون متر مكعب در سال برآورد شده است. پيش بيني رواناب تا سال 1402 با استفاده از مدل آريما (1، 1، 0)*(0، 1، 0) بعنوان مناسب‌ترين مدل انجام و مشخص گرديد در صورت ادامه روند فعلي برداشت‌ها منابع آب سطحي در سالهاي آتي با كاهش قابل توجهي مواجه خواهد بود.

By understanding the temporal and spatial variations of water resources in a region, the better management and planning of water resources and water consumptions can be carried out. Time series modeling, if used correctly, will lead to acceptable results in this regard. For this purpose, the monthly runoff time series for 28 years was prepared at the hydrometric stations of Mehregerd region and the presence of trend was studied using the Mann-Kendall method. Then, different patterns of ARIMA were fitted to the data using the univariate Box-Jenkins method, and the most suitable pattern for predicting the future years was chosen. The results indicated that runoff had a decreasing trend in all months and seasons. The role of increased water consumption in the process of decreased water resources of the area was investigated and it was observed that the water consumption in the region has significantly increased since 2006. The consumption level in this basin is estimated about 46 Mm3/year. The forecast of runoff by 2023 using ARIMA (0, 1, 0) * (0, 1, 1) was performed as the most suitable model and it was found that the surface water resources in the upcoming years would experience a significant decrease if the current trend of exploitation is continued.