كليدواژه :
ادبيات كودك عاميانه , هيچانه , بلاغت زيباشناختي , معناگريزي
چكيده فارسي :
هيچانه ها، اشعاري هستند كه به سببِ گريز از اصول و قواعد ادبيات نوشتاري رسمي، از ادبيات شفاهي و عاميانه سرچشمه ميگيرند و آميزهاي از بازيهاي كلامي و موسيقايي به شمار ميروند كه به ظاهر، حاوي پيامي نيستند. هيچانه ها با اينكه بي معنا به نظر ميرسند؛ اما سرشار از حركت و رويدادند. مفاهيمِ به هم پيوسته هيچانه ها و خيالانگيزي بسيارشان، دنيايي پر از هيجان را براي كودك به تصوير ميكشد؛ دنيايي كه قاعده و قانوني ندارد و مانند تخيل كودكان به هرجا كه دلش بخواهد سر ميزند و از هر چيزي كه بخواهد قصه اي ميسازد. اين پژوهش به ياري گردآوري داده ها به روش كتابخانه اي و بر پايه تحليل داده ها، عمدتاً به صورت كيفي و روش استدلالي استقرايي، با بررسي «بلاغت زيباشناسي»، ازجمله هنجارگريزي زباني و نحوي، مشاركت حسي، آهنگين بودن، خيالپردازيهاي نامتعارف، وارونگي تصوير، تصويرسازيهاي فرا واقعيتي، پوياسازي و جانبخشي به اشيا، بيزماني و بي مكاني و نيز «بلاغت معناگريزي»، ازجمله معناستيزي، حتي بيمعنايي، فقر انديشه و تكرار محتوا به تحليل هيچانه ها ميپردازد. نتايج تحقيق نشان ميدهد، هيچانه ها اشعاري پويا و زنده در عرصه ادبيات عاميانه هستند كه متناسب با شرايط زماني و مكاني، تغيير و تحول مييابند و ويژگيهاي بلاغي زيباشناسي و معنايي آنها، بيشتر در ساختارهاي زباني و فرم نمود پيدا ميكند و هنجارشكني در حوزه همنشيني و جانشيني از مهمترين ويژگي آنهاست. معناگريزي نيز از ويژگيهاي جدايي ناپذير هيچانه ها به شمار ميرود.
چكيده لاتين :
Due to their deviation from the principles and rules of formal written
literature, nonsense are the poems driving from oral and popular
literature, and are a mixture of verbal and musical games that seem to
have no message. Although seemingly meaningless, nonsense are full
of movement and events. The interconnected notions of nonsense and
their imaginative images portray a world full of enthusiasm for
children, a world without rules, like the imagination that makes up for
everything it wants. In order to analyze nonsense, this study uses data
collection by the library method and is based on data analysis,
primarily qualitative and inductive reasoning, by examining "aesthetic
rhetoric," including linguistic and syntactic deviation, synesthesia,
rhythmic pattern, unusual imagination, image inversion, surreal
imagery, personification, animation without any temporality and
spatiality, the aesthetics of deviation even with the conflict of meaning
and repetition of content. The results show that nonsense are dynamic
and living poems in the field of folk literature that change and adapt to
temporal and spatial conditions and that their aesthetic and semantic
rhetorical traits are more expressed in linguistic structures and forms.
It should be noted that the semantic deviation is their proper and
inseparable character at syntagmatic and paradigmatic levels.
