موسيقي به مثابه مقاومت؛ مضامين كانترهژمونيك در رپ فارسي-ايراني

Music as Resistance; Counter-Hegemonic Themes in Persian-Iranian Rap

اين پژوهش به دنبال شناخت مضامين كانترهژمونيك به كار رفته در رپ فارسي-ايراني (يكي از فعال­ترين و پرطرفدارترين گونه ­هاي موسيقي كشور) است. همچنين اين پژوهش سعي دارد تا حوزه نظري «موسيقي به مثابه مقاومت» را بسط دهد و گامي كوچك براي توسعه نظري آن بردارد. براي اين منظور با ارائه چارچوب مفهومي از رپ فارسي-ايراني، موسيقي به مثابه مقاومت و هژموني/ كانترهژموني، مضامين مطرح شده در اشعار چهار خواننده برجسته رپ فارسي-ايراني (ياس، هيچ­كس، حميد صفت و رضا پيشرو) بررسي شده است؛ مجموعا 141 آهنگ از اين خواننده ­ها با استفاده از روش تحليل مضمون ارزيابي شد. برخي نتايج به دست آمده عبارتست از: تاكيد بيش از پيش رپ فارسي-ايراني بر مضامين اجتماعي-فرهنگي در مقايسه با مضامين سياسي و اقتصادي؛ برجسته شدن ابعاد اعتقادي و رفتاري دين در اشعار بررسي شده؛ ارائه تصويري افراطي از مسائل اجتماعي؛ استفاده از مضامين ناسيوناليسم افراطي؛ برجسته كردن تعارض­ هاي اجتماعي و اختلافات طبقاتي و تاكيد بر فقر و گراني و بي­ كفايتي مسئولان. يافته­ هاي پژوهش نشان مي­ دهد «رپ فارسي-ايراني به مثابه مقاومت» با تاثير حداكثري بر مخاطبان فاصله دارد

This research is focusing on understanding counter-hegemonic themes in Persian-Iranian rap (one of the most active and fanoriented Iranian music genre). Also, this research has tried to introduce “music as resistance” theoretical field and improve it. For this aim, conceptual framework of Persian-Iranian rap, music as resistance and hegemony/counter-hegemony have been constructed. Moreover, themes have been discovered in works of four outstanding rappers (Yas, Hichkas, Hamid Sefat and Reza Pishro); totally, 141 music of these rappers have been analyzed by thematic analysis. Results show that Persian-Iranian Rap has been focused on social-cultural themes in compared with political and economic ones. Also, ideological and ritualistic aspects of religion are highlighted in this specific genre. Presenting extreme image of social subjects; using extreme nationalism and racist themes; highlighting social conflicts, economical differences and focusing on poverty, having expensive lives and inefficient officials are some other results. Moreover, results show “Iranian-Persian Rap as Resistance” has low effect on audiences.