كاركردها، اشكال و معاني نمايش‌هاي شادي‌آور زنانه در دوره‌ي قاجار

Functions, Forms, and Meanings of Women’s Cheerful Performances during the Qajar Era

مقاله ­ي پيش رو به‌منظور تحليل جامعه ­شناختي سه گونه از نمايش­ هاي شادي­آور زنانه­ در دوران حكومت قاجار انجام شد. گونه­ هاي مذكور شامل: نمايش ­هاي انتقادي و سنتي، نمايش‌هاي انتقادي-اجتماعي (مردان هوسران) و نمايش­ هاي اجتماعي (نبودن امنيت اقتصادي) بود. دو يا سه مورد از نمايش ­هاي هر گروه، معرفي و ارزيابي شدند. يكي از طرق واكاوي نمايش ­هاي شادي­ آور زنانه بهره­گيري از مفاهيم جامعه­ شناسي بود، از­اين‌رو به ­منظور بازنمايي جايگاه اجتماعي زنان در جامعه ­اي مردمحور با بهره­ گيري از مفهوم سلطه ­ي مردانه ­ي پير بورديو به تحليل موضوع حاضر پرداخته شد.مقاله­ ي حاضر از نوع مقالات توصيفي-تحليلي است و اطلاعات ضروري تحقيق با استفاده از شيوه ­ي كتابخانه ­اي گردآوري شد. با استناد بر اطلاعات به‌دست‌آمده، زنان به‌منظور رهايي از زير بار فشارهايي كه از سوي جامعه بر آنان تحميل مي‌شد، به راه­ هاي گوناگوني متوسل شدند؛ يكي از اين راه ­ها اجراي نمايش­ هايي با محوريت زنان، به جهت بازنمايي مسائل و معضلات آن‌ها بود؛ نمايش عقده­ هاي فروخورده­اي كه در اثر تعصبات جامعه ­اي مردسالار، به وجود آمده بودند. نتيجه­ حاكي از آن بود كه واكاوي نمايش­ هاي زنانه، يكي از راه ­هاي مؤثر در ريشه ­يابي تأثيرات چيرگي مردان بر زنان است.

The current paper analyzes the sociology of three fashions of women’s cheerful performances during the Qajar Dynasty. The genres or fashions include critical and traditional performances, socio-critical performances (lustful men), and social performances (lack of economic security). Two or three cases of the performances of each type are introduced and evaluated. One of the ways to study women's cheerful performances is through utilizing sociological concepts, thus to study the social status of women at the time of a male-centered society, Bourdieu’s masculine domination was employed. The present study was conducted through descriptive–analytical method, and the required information was collected through a library approach. According to the data collected, in order to escape the pressures imposed on them by society, women sought different methods, one of them being holding performances with women as their center to represent their own issues. The performances were an exhibition of concealed complexes which were manifested by the prejudices of a patriarchal society. The results show that exploring these performances is one of the effective methods of finding the roots of the effect of masculine domination of women.