مطالعه‌ي اجراي جنسيت از خلال فعاليت‌هاي خيريه‌ي زنان در فضاي مجازي (مورد خاص اينستاگرام)

Study of Gender Performances through Philanthropic Activities in Cyberspace (Special case of Instagram

در اين مقاله در پي آن بوده‌ايم تا با تكيه بر تئوري اجراي جنسيت جوديت باتلر، و با بررسي فعاليت‌هاي نيكوكارانه‌ي زنان خيّر در شبكه‌ي اجتماعي اينستاگرام، اجراي جنسيت را در فعاليت‌هاي خيريه‌ مطالعه كنيم. درواقع در پي آن بوديم كه چگونه از خلال كنش‌هايي كه به‌ظاهر جنسيتي نشده‌اند، امر جنسيتي‌شده سر بر مي‌آورد. بر آن شديم تا با نظرداشت به ايده‌ي نمايش هويت جنسيتي، مكانيسم‌هاي نمود و اجراي جنسيت در فعاليت‌هاي زنان خير در اينستاگرام را بازشناسيم. از آن‌جا كه جوديت باتلر بنيان بخش مهمي از نظريه‌اش را بر بسط نقادانه‌ي مفهوم گفتمان مد نظر فوكو گذاشته است، چارچوب مفهومي اين مقاله نيز بر مفهوم "گفتمان جنسيتي" و مفاهيم مرتبط با آن استوار است. از همين رهرو با استفاده از تحليل گفتمان انتقادي فمينيستيِ مورد نظر لازار (2007)، فعاليت‌هاي مورد نظرمان در شبكه‌ي مجازي اينستاگرام را در سطوح مختلف و با تحليل متن‌هاي گزينش شده از پروفايل 4 زن خير فعال در اينستاگرام و چنان‌چه ايجاب مي‌كرد، با تاكيد بر جنسيت به عنوان عامل كانوني، مورد تحليل قرار داديم. نتايج حاكي از آن است كه نمود عناصر برسازنده‌ي گفتمان جنسيتي در زمينه‌ي مورد بررسي اين مقاله، بر اين اساس قابل تحليلند: الف) فعاليت‌هاي نيكوكارانه‌ي زنان در فضاي مجازي به‌مثابه‌ي اجراي متفاوت جنسيتي. ب) فعاليت‌هاي نيكوكارانه‌ي زنان در فضاي مجازي به‌مثابه‌ي محمل بازنمايي انسداد. همچنين اين‌طور مي‌نمايد كه زبان جنسيتي، همچون "سلاح گفتمان مردسالار" عمل مي‌كند. بدين معنا كه به‌كار بردن زبان جنسيتي مكانيسمي است كه در فضاي مجازي منجر به بازتوليد عناصر گفتماني برسازنده‌ي هويت جنسيتي حال حاضر مي‌شود.

In this article, we have been looking to study the mechanisms of gender performance in charitable work of women in the social network of Instagram, based on Judith Butler's theory of gender performance. Philanthropist women also seem to have a lot of activity in virtual networks. Therefore, we have come to recognize the concept of display and performance of gender identity, the mechanisms and the implementation of gender in the activities of women in the Instagram. The conceptual framework of this paper is based on the concept of "gender discourse" and its related concepts. In this regard, using Lazar's (2007) feminist critical discourse analysis, we analyzed the activities from the profile of 4 active women in Instagram with emphasis on gender as the focal point. The results indicate that: 1-Women's philanthropic activities in cyberspace as a different gender performance. 2-Women's philanthropic activities in cyberspace as a representation of closure. It seems that gender language acts as a "patriarchal discourse weapon.