كليدواژه :
عنوان شعر , جريان شعر مقاومت مذهبي , سبك شناسي عناوين , شفيعي كدكني , طاهره صفّارزاده , موسوي گرمارودي
چكيده فارسي :
بعد از مشروطه به واسطة آشنايي شاعران ايراني با شعر اروپايي، عنوان و نام اثر بيشتر از پيش مورد توجه قرار گرفت؛ به گونه اي كه عناوين شعري در ساختار كلي شعر معاصر جايگاه ويژه اي يافت و عنوان شعر به نوعي، عصارة متن محسوب گرديد. بررسي عنوان شعر به مثابة درگاه ورود به متن ميتواند نوع نگاه، جهان بيني و گرايشهاي زيباشناختي شاعران را نشان دهد. در اين پژوهش، عناوين شعريِ يكي از جريانهاي دورة سوم شعر معاصر (از كودتا تا انقلاب) كه دورة تعدّد صداها و تثبيت شعر معاصر است؛ يعني جريان شعر مقاومت مذهبي، مورد بررسي قرار گرفته‌است؛ به اين منظور، عناوين تمام مجموعه شعرهاي قبل از انقلاب محمّدرضا شفيعي‌كدكني، طاهره صفّارزاده، علي موسوي‌گرمارودي كه از معروفترين شاعران اين جريان شعري هستند، در سه قلمرو زباني، ادبي و فكري با رويكردي سبك شناختي مورد نقد و تحليل قرار گرفته‌است. در نقد و تحليل زباني، عناوين شعري اين شاعران به چهار دستة ساخت واژه، ساخت تركيبي، ساخت عبارت و ساخت جمله تقسيمبندي شد و سپس به بررسي آماري و مقايسهاي پرداخته شد. در سطح ادبي نيز، انواع آرايه هاي ادبي استفاده شده در عناوين شعري مشخص گرديد و از نظر آماري مورد تحليل و بررسي قرار گرفت و در سطح فكري نيز، با دسته بندي پنجگانة مفاهيمِ انديشگانيِ عناوينِ شعري اين شاعران به صورتِ فردي و رمانتيك، اسطوره و حماسه، عناصر طبيعت، سياسي و اجتماعي و باورهاي ديني و مذهبي و ارائة جدول آماري از عناوين شعري هر كدام از اين شاعران در حوزه هاي گفته شده، به نقد و تحليل عناوين شعري اين شاعران از اين منظر پرداخته شد و در نهايت، اين نتيجه حاصل شد كه عناوين شعري هر كدام از اين شاعران با مضامين مورد استفاده ارتباطي طولي دارند؛ با اين تفاوت كه شيوه و نوع گزينش عناوين شعري اين جريان ادبي با هم در بعد زباني، ادبي و فكري تفاوتهايي دارد كه اين تفاوت ها در نهايت، سبب ايجاد شاخصه هاي سبكي در مورد هر كدام از شاعران اين جريان ادبي مي گردد.
چكيده لاتين :
After the constitutional revolution, with the acquaintance of Iranian poets with European poems, the titles and names of literary works drew more attention than before, so that the poetic titles in the overall structure of the contemporary poems took a special position and the poetic title was regarded as the abstract of the text. Surveying the poetic titles as a way through the text can reveal the type of the attitude, ideology, and aesthetical tendencies of the poets. In this research, the poetic titles of one of the third movements of the contemporary poems (from the coup to the revolution), which is the era of a variety of voices and stabilizing of contemporary poems (i.e. religious resistance poetic movement) have been investigated. To do so, the titles of all the poem collections of pre-revolution by Shafi Kadkani, Mousavi Garmaroodi and Tahereh Safarzadeh (the most famous poets in this movement) have been studied in three approaches (linguistic, literary and thought) from a stylistic point of view . In linguistic evaluation and analysis, the poetic titles of these poets were classified into four major groups; word formation, compound formation, phrase formation and sentence formation. Then statistical and comparative analysis were done. In literary level, figures of speech used in poetic titles were specified and then studied and analyzed statistically. In the level of thought, classifying the five speculative concepts of poetic titles of these poets was done as individual and romantic, myth and epic, nature elements, political and social and religious beliefs. After that, the statistical tables of these poetic titles for every one of these poets in the above mentioned areas were presented and then the evaluation and analysis of the poetic titles of these poets were dealt with from this point of view and finally we came to this conclusion that the poetic titles of each one of these poets' works have a vertical relationship with the used concepts but there is a difference in the method and the way of selecting the poetic titles in this literary movement from linguistic, literary and thought points of view. These differences finally led to the creation of stylistic features for each one of the poets in this literary movement.
