تحليل انتقادي از رويكرد فيض كاشاني در جمع روايات متعارض در تفسير صافي

صافي از تفاسير روايي با رويكرد اجتهادي‌ـ تأويلي است. فيض‌كاشاني روايات اين تفسير را از برخي منابع اماميه گزينش‌كرده كه در بين آن‌ها، روايات مختلف و گاه متعارض نيز يافت ‌مي‌شود. وي به‌دليل اعتقاد به‌ عدم وجود تعارض واقعي در كلام معصومان(ع)، در صورت مشاهدۀ اختلاف در روايات، با تكيه بر برخي مباني و با روش‌هايي، سعي‌ در رفع ‌آن مي‌نمايد. مهم‌ترين اقدام فيض براي رفع تعارض از روايات، جمع بين آن‌هاست. او سعي ‌مي‌كند تا محمل‌هايي براي جمع روايات بيابد كه از جملۀ آن‌ها آيات قرآن، روايات معصومان(ع)، قواعد عقلي، علم لغت، اختلاف درجات مخاطبان، تعدد مصاديق، جدا بودن تفسير از تأويل، و تمسك به تأويلات عرفاني‌است؛ و اگر جمع ميسر ‌‌نبود، در صورت وجود مرجّح، روايتي را ترجيح‌ داده، يا اگر مورد‌ قبول نداند، رد مي‌كند. به‌رغم نگرش فيض در جمع روايات كه از مباني وي در رويارويي با تعارض اخبار برمي‌آيد، در مواردي هم طبق قاعدۀ خود با روايات متعارض، برخورد ننموده، يا اظهار نظري نكرده ‌است.