عنوان مقاله :
اكراه در امر به معروف و نهي از منكر
پديد آورندگان :
منتظر قائم، مهدي دانشگاه علوم قضايي
كليدواژه :
امر به معروف , نهي از منكر , انكار منكر , مشروعيت اكراه , نفي تحميل
چكيده فارسي :
هميشه در جامعه، اين سؤال مطرح است كه آيا شرعاً ميتوان مردم را به انجام دادن معروف و ترك منكر وادار كرد. هنوز جامعه با پاسخهاي فقهي متفاوتي مواجه است. از آنجاكه بنابه «اصل اولي» اكراه مشروع نيست، استثناهاي آن، يعني اكراه بهحق، نيازمند اثبات است. براي اثبات مشروعيت «اكراه به انجام دادن واجبها و ترك حرامها»، ممكن است به ادله امر به معروف و نهي از منكر استناد شود؛ اما استقرا و ارزيابي اين مستندها، ما را به اين نتيجه ميرساند كه اين ادله براي اثبات مشروعيت اكراه قاصرند و نهايت چيزي كه از آنها ميتوان استفاده كرد، «مشروعيت انكار منكر با يد» است كه آن هم به معناي اكراه بر ترك منكر نيست و نميتواند مجوز اكراه باشد. با قصور ادله «مشروعيت اكراه در امر و نهي»، شبهه حرمتش مطرح ميشود؛ زيرا اغلب امر و نهي همراه با اكراه موجب ايذاي غير است.