رابطه سالمندي جمعيت بر رشد اقتصادي ايران از كانال نرخ باروري و اميد زندگي (رويكرد مدل نسل هاي همپوشان)

The Effects of Population Aging on Economic Growth of Iran through the fertility rate and life expectancy (Overlapping Generation Model Approach

سالمندي جمعيت عبارت است از برهم خوردن تناسب سني جمعيت به نحوي كه سهم جمعيت جوان از كل جمعيت كاهش يافته و سهم جمعيت سالمند (بالاي 60 سال) رو به افزايش باشد. با توجه به آن كه كاهش نرخ باروري به همراه افزايش در اميد به زندگي افراد به عنوان دو عامل مهم در شكل گيري پديده سالمندي مطرح هستند، در اين مطالعه اثرات اقتصادي كلان پديده سالمندي بر رشد اقتصادي به تفكيك دو اثر كاهش در نرخ باوري و افزايش اميد به زندگي مورد بررسي قرار گرفت. روش اين پژوهش اثرات سالمندي جمعيت بر رشد اقتصادي ايران و همچنين برخي از متغيرهاي اقتصاد كلان را با استفاده از يك مدل تكامل يافته نسل هاي همپوشان 55 دوره اي، مورد بررسي قرار داد. در اين چهارچوب، پس از شبيه سازي با استفاده از نرم افزار متلب، اثرات دو سناريوي كاهش در نرخ رشد زاد و ولد و افزايش در احتمال بقا، بر رشد اقتصادي ايران بررسي شد. در اين مطالعه، سال 1994 ميلادي (1373 شمسي) به عنوان سال ابتدايي شبيه سازي انتخاب شد. اين مدل با استفاده از داده هاي مربوط به اقتصاد ايران، طي سال هاي 1994 تا 2017 كاليبره شد و روند متغيرها تا سال 2050 ميلادي شبيه سازي شد. يافته ها نتايج نشان داد، كاهش نرخ رشد زاد و ولد، نرخ رشد GNP واقعي و سرانه را كاهش مي دهد. افزايش طول عمر يا احتمال بقا، نرخ رشدGNP واقعي را كاهش نداده اما GNP واقعي سرانه اندكي افزايش يافته است. بحث تا سال 1395 بيش از 70 درصد جمعيت ايران در سن كار و فعاليت (64-15) قرار داشت و كمتر از 6 درصد جمعيت در سنين سالمندي قرار داشتند. با فرض تداوم باروري در سطح جايگزيني، كشور ما در دهه 2030 ميلادي به صورت جدي با چالش سالمندي مواجه خواهد شد، همچنين پيش بيني هاي دفتر جمعيت سازمان ملل متحد [1] حاكي ازآن است كه در سال 2045 نسبت جمعيت بالاي 60 سال به بيش از 15 درصد افزايش مي يابد. تغييرات جمعيتي گسترده و سريع، ايران را در گروه كشورهايي قرار داده است كه تا ميانه قرن بيست و يكم ميلادي ساختار سني سالخورده اي خواهد داشت. عوامل موثر در رخداد پديده سالمندي در ايران، بهبود و افزايش اميد به زندگي به همراه كاهش در نرخ باروري مي باشد.

population aging refers to an age imbalance of the population so that the ratio of young population decreases while aged population grows. Decrease in fertility rate and growing life expectancy are the two key factors in emergence of population aging. The macro economy effects of population aging on economic growth was examined based on the effects of two factors including decrease in fertility rate and increase in life expectancy. Methodology The effects of population aging on economic growth in Iran and some of the macro economy variables were examined using a modified overlapping generation model (55 cycles). Simulations were performed in MATLAB for the two scenarios of decreasing fertility rate and increasing longevity and their effects on economic growth of Iran. The initiation year was 1994 and the model was calibrated using Iran economy data from 1994 to 2017. The forecasts were produced for the years after 2017 until 2050. Findings The results showed that the decline in the growth rate of birth rate had a notable effect on the decrease of the growth rate of real and per capita GNP. In addition, an increase in life expectancy or longevity did not have a negative effect on the growth rate of real GNP and increased per capita GNP. Discussion Until 2016, more than 70% of Iranian population were at working age (15-64) and less than 6% were at old age. Assuming that fertility rate remains at replacement level, the country will face a serious challenge by the aging population by 2030 and the population over 65 will constitute 15% of the population by 2045. Fast and wide population changes have placed Iran among the countries that expect an aged population by the mid-21st century. The factors effective in the aging population in Iran include increase in life expectancy and decrease in fertility rate.