تحليل وضعيت توسعه‌يافتگي دهستان‌هاي استان لرستان با تأكيد بر توسعه و امنيت پايدار

مقدمه: پراكندگي متفاوت جمعيت و فعاليت در پهنه كشور در سكونتگاه‌هاي انساني، اعم از شهري و روستايي به دلايل مختلف موجب نابرابري و عدم توازن در پهنه فضاي سرزميني كشور شده كه اين نابرابري در توسعه خود تهديدي بر ثبات و امنيت پايدار (گهگاه تقويت نيروهاي گريز از مركز و واگرا، مهاجرت‌هاي روستاييان به شهر، عدم امنيت غذايي، فقر و بيكاري، بزهكاري، سوءاستفاده بيگانگان و...) در سطح فضاي سرزميني است. روش: پژوهش حاضر از نوع تحليلي توصيفي بوده و به‌منظور سطح‌بندي دهستان‌هاي نمونه از فن چند شاخصه تاپسيس بهره گرفته شده است. شاخص‌هاي مورداستفاده براي سطح‌بندي در سه بعد اجتماعي فرهنگي، اقتصادي و كالبدي محيطي بوده است. وزن‌دهي به شاخص‌ها با استفاده از روش فرايند تحليل سلسله مراتبي (AHP) تعيين شده است و در اين خصوص از ديدگاه كارشناسان كه به تعداد 15 نفر (از اعضاي هيئت‌علمي دانشگاه‌ها) انتخاب شدند، بهره گرفته شده است. يافته‌ها: سنجش توسعه‌يافتگي دهستان‌هاي استان لرستان و تحليل فضايي آن نشان داد عوامل دروني و بيروني در طي چند دهه گذشته توسعه نامتوازن فضايي را موجب شده است به‌نحوي‌كه در برخي مناطق نيروهاي وادارنده توسعه و به‌تبع آن، ساختارها و كاركردهاي توسعه‌آفرين شكل گرفته و در برخي مناطق نه‌تنها ساختارهاي لازم شكل نگرفته بلكه در مواقعي نارسائي ساختاري موجب نابرابري توسعه انساني و نارسائي در شاخصه‌هاي امنيت پايدار شده است. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج به‌دست‌آمده شايان‌ذكر است راه برون‌رفت از عدم توازن ايجاد شده و حركت به سمت توسعه و امنيت پايدار اصلاح ساختاريكاركردي در ابعاد مختلف مرتبط با توسعه سكونتگاه‌هاي انساني در سطوح كلان و محلي است.