كليدواژه :
خاورشناسي , وهابيت , سفرنامه علي بيك , آل سعود , تاريخ حجاز
چكيده فارسي :
از سالهاي پاياني سده هجدهم ميلادي همزمان با افزايش سفرهاي خاورشناسان در شبه جزيره عربي، شكلگيري و رشد وهابيت و ظهور قدرت آل سعود زمينه تازهاي براي كنجكاوي آنان به وجود آورد. در اين دوران، شبه جزيره عربي شاهد ورود چندين خاورشناس اروپايي بود كه در آثار خود اطلاعاتي درباره اين فرقه تازه تأسيس به مخاطبان اروپايي خود ارائه ميكردند. مطالعه نگاشتههاي اين خاورشناسان درباره وهابيت، از يك سو براي شناخت گفتمان خاورشناسي و رويكرد آن به پديدههاي جوامع اسلامي و از سوي ديگر براي شناخت بيشتر جريان وهابيت مفيد خواهد بود. در اين نوشته، به معرفي كتاب «سفرنامه علي بيك» )Travels of Ali Bey)، اثر خاورشناس اسپانيايي دومينگو باديا اي لبليچ Domingo Badia y Leblich و بازخواني بخشهايي از آن، كه به شرح تاريخ و عقيده وهابيت و توصيف وهابيان اختصاص دارد، پرداخته خواهد شد. سفرنامه او يكي از نخستين متنهاي موجود درباره وهابيت از ديدگاه يك اروپايي و شامل اطلاعاتي درباره زندگي و عقايد وهابيان، تاريخ سياسي آل سعود در دوره نخست حكومت خود و شرايط سياسي و اجتماعي حجاز در سال 1221 قمري/ 1807 ميلادي است.