پهنه بندي احتمال وقوع زمين لغزش با استفاده از مدل هاي آنتروپي شانون و ارزش اطلاعات در محيط GIS مطالعه موردي: بخش رودبار الموت شرقي استان قزوين

زمين لغزش از انواع مهم‌ مخاطرات طبيعي است كه امنيت جاني و مالي را مورد تهديد قرار مي دهد و موجب تخريب محيط زيست و منابع طبيعي مي‌شود. تهيه  نقشه‌هاي پهنه‌بندي از جمله اقداماتي است كه از طريق آن مي‌توان مناطق حساس به لغزش‌هاي آينده را شناسايي و از نتايج آن براي برنامه‌ريزي كاربري زمين، جلوگيري از فعاليت‌هاي عمراني غيرمجاز، طرح‌ريزي زيرساخت‌ها و بهسازي و ترميم آن‌ها استفاده كرد. اين مطالعه با بهره‌گيري از سيستم اطلاعات مكاني و مدل‌هاي آنتروپي شانون و ارزش اطلاعاتي چارچوبي را براي تهيه نقشه مناطق حساس به زمين لغزش در منطقه رودبار الموت شرقي در استان قزوين كه درگير معضل زمين لغزش و ناپايداري‌هاي دامنه است، ارائه مي‌دهد. در اين راستا بعد از شناسايي عوامل مؤثر بر وقوع زمين لغزش و تهيه داده هاي مربوطه، نقشه‌هاي معيار شامل ليتولوژي، شيب، فاصله از گسل، كاربري اراضي، بارش، جهت شيب و ارتفاع براي محدوده مورد مطالعه با تفكيك‌پذيري مكاني سي متر توليد شد. براي تهيه لايه‌هاي اطلاعاتي و اجراي مدل از نرم افزار ArcGIS با توجه به قابليت آن در تحليل داده‌هاي مكاني، بهره گرفته شده است. ارزيابي نتايج با استفاده از شاخص احتمال تجربي نشان داد كه هر دو مدل آنتروپي شانون و ارزش اطلاعات در برآورد پهنه‌هاي خطر متوسط، زياد و خيلي زياد مي‌توانند به خوبي با مقدار شاخص احتمال تجربي 86% در شناسايي مناطق مستعد زمين لغزش در منطقه مورد مطالعه عملكرد مناسبي داشته باشند. در برآورد پهنه‌هاي خطر زياد و خيلي زياد، مدل ارزش اطلاعات با مقدار شاخص احتمال تجربي 86% در مقايسه با مدل آنتروپي شانون با مقدار شاخص احتمال تجربي 72% از قابليت بهتري برخوردار است. با توجه به نقشه‌هاي پهنه‌بندي لغزش، پهنه‌هاي با خطر زياد و خيلي زياد اغلب در باغ‌ها و مراتع فقير و امتداد گسل‌هاي منطقه قرار دارند، لذا لازم است فعاليت‌هاي انساني با هدف ساخت و ساز و توسعه را در اين مناطق محدود كرد.