نقش شيوه‌هاي تربيتي، استعداد اعتياد والدين و مزاج فرزند در پيش‌بيني استعداد اعتياد دانش‌آموزان نوجوان

The Role of Parenting Styles, Addiction Proneness of Parents and Child's Temperament in Predicting the Addiction Proneness of Adolescent Students

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعيين نقش شيوه‌هاي تربيتي، استعداد اعتياد والدين و مزاج فرزند در پيش‌بيني استعداد اعتياد دانش‌آموزان نوجوان انجام شد. روش: اين مطالعه توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان نوجوان شهر خوي در سال تحصيلي 98-1397 به تعداد 2472 نفر بودند. بر اساس جدول كرجسي و مورگان تعداد 350 دانش‌آموز با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي چندمرحله‌اي به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش پرسش ­نامه‌هاي شيوه‌هاي تربيتي، استعداد اعتياد والدين، مزاج تجديدنظرشده و استعداد اعتياد نوجوانان بود كه در ارديبهشت سال 1398 توسط دانش‌آموزان و اولياي آن ­ها تكميل شد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه شيوه تربيتي مقتدر پدر و مادر و نمره مزاج فرزند با استعداد اعتياد دانش‌آموزان نوجوان به‌طور كلي و هم در دخترها و پسرها رابطه منفي و شيوه‌هاي تربيتي مستبد و بي‌اعتنا پدر و مادر و استعداد اعتياد پدر و مادر با استعداد اعتياد دانش‌آموزان نوجوان به‌طور كلي و هم در دخترها و پسرها رابطه مثبت داشت. اما شيوه تربيتي سهل‌گير پدر و مادر با استعداد اعتياد دانش‌آموزان نوجوان به‌طور كلي و هم در دخترها و پسرها رابطه معناداري نداشت. همچنين شيوه‌هاي تربيتي، استعداد اعتياد والدين و مزاج فرزند با هم به‌طور معناداري توانستند 38/6 درصد از تغييرات استعداد اعتياد دانش‌آموزان نوجوان، 40/5 درصد از تغييرات استعداد اعتياد دانش‌آموزان دختر و 46/6 درصد از تغييرات استعداد اعتياد دانش‌آموزان پسر را پيش‌بيني نمايند. نتيجه‌گيري: نتايج نشان‌دهنده نقش شيوه‌هاي تربيتي، استعداد اعتياد والدين و مزاج فرزند در پيش‌بيني استعداد اعتياد دانش‌آموزان نوجوان بود. ضروري است كه متخصصان و مسئولان بر اساس نقش و سهم متغيرهاي مذكور برنامه‌هايي براي كاهش استعداد اعتياد دانش‌آموزان نوجوان طراحي و اجرا كنند.

Aim: Present research aimed to determine the role of parenting styles, addiction potential of parents and child's temperament in predicting the addiction potential of adolescent students. Method: This study was descriptive from correlation type. Research population was adolescent students of Khoy city in 2018-19 academic years with number of 2472 person. Based on Krejcie and Morgan number of 350 students were selected through random cluster sampling method as a sample. Tools research was the questionnaires of parenting styles, addiction potential of parents, revised temperament and addiction potential of adolescent, that were completed in Ordibehesht of 2019 year by students and their parents. Data in SPSS-23 software with methods of Pearson correlation coefficients and multiple regression with enter model. Results: The findings showed that authoritative parenting style of father and mother and score of child's temperament have a negative and significant relationship with addiction potential of adolescent students in general and in girls and boys and authoritarian and uninvolved parenting styles of father and mother and addiction potential of father and mother have a positive and significant relationship with addiction potential of adolescent students in general and in girls and boys, but permissive parenting style of father and mother haven’t significant relationship with addiction potential of adolescent students in general and in girls and boys. Also, parenting styles, addiction potential of parents and child's temperament together significantly could 38/6 percent of variance the addiction potential of adolescent students, 40/5 percent of variance the addiction potential of girl students and 46/6 percent of variance the addiction potential of boy students. Conclusion: The results were indicating the role of parenting styles, addiction potential of parents and child's temperament in predicting the addiction potential of adolescent students. Therefore, it is necessary that experts and planners based on role and share of mentioned variables design and implement programs to reduce the addiction potential of adolescent students.