طراحي و تبيين مدل پارادايمي كارآفريني اجتماعي با رويكرد توانمندسازي زنان سرپرست خانوار (مطالعة موردي: كميتة امداد امام خميني(ره) استان فارس

Design of a Social Entrepreneurship Paradigm Model with an Approach to Empowerment of Female Household Heads, Imam Khomeini Relief Foundation, Fars Province (Case Study: The Imam Khomeini Relief Foundation of Fars Province

زنان و دختران بيشتر از مردان در معرض استثمار، فقر، خشونت و سوء تغذيه قرار دارند و فرصت تحصيل و آموزش برايشان كمتر فراهم است. كارآفريني اجتماعي به زنان فرصت ميدهد سرنوشت خويش را در دست گيرند. كارآفريني اجتماعي در مقايسه با سرمايه‌گذاري سنتي و دولتي، دستيابي به استقلال، توانمندي و مشاركت اجتماعي بيشتري را براي زنان ميسر ميكند. اين مطالعه درصدد است با استفاده از روش پژوهش كيفي و به‌كارگيري راهبرد نظريه‌پردازي داده‌بنياد به ارائة الگويي از كارآفريني اجتماعي با رويكرد توانمندسازي زنان سرپرست خانوار در كميتة امداد امام خميني(ره) بپردازد و عوامل مؤثر بر شكلگيري اين فرايند و پيامدهاي حاصل از آن را شناسايي و تشريح كند. در اين زمينه، با هجده نفر از متخصصان دانشگاهي و مددكاران خانوادة كميتة امداد امام خميني(ره) در استان فارس به‌عنوان نمونة آماري به صورت نظري و هدفمند و به شيوة نيمه‌ساختاريافته مصاحبه شد و متنهاي مصاحبه در سه مرحلة كدگذاري باز، محوري و گزينشي تحليل شد. نتايج نشان داد سياستهاي توانمندساز به‌منزلة پديدة محوري و در تعامل با عوامل ديگر موجب شكلگيري كارآفريني اجتماعي ميشود. نحوة ارتباط اين عوامل در مدل نهايي پژوهش نشان داده شده است. ظرفيتسازي، تقويت جسمي‌ـ رواني و قوانين حمايتي در شكل گيري سياستهاي توانمندساز تأثير بسزايي دارند كه درنهايت اين نگرش پايهاي براي به وجود آمدن پديدة كارآفريني اجتماعي ميشود.

It is generally accepted that women and girls are more vulnerable to the exploitation, poverty, violence and malnutrition than men. They have less opportunity for education and training. Social entrepreneurship gives women the opportunity to control their own destinies. It allows women enjoy greater independency, empowerment and social participation than the traditional and state-owned investments. The present study aimed to provide a social entrepreneurship model with an approach to empowerment of female household heads in the Imam Khomeini Relief Foundation and identification and explanation of effective factors in the formation of this process and its consequences through applying a qualitative research method and the Grounded Theory (GT) strategy. In this regard, interviews were conducted with eighteen university experts and family workers from Imam Khomeini Relief Foundation in Fars province as the statistical sample using a semi-structured theoretical and purposive method. The interview results were analyzed in three stages namely the open, axial and selective coding. According to obtained results, empowering policies create the social entrepreneurship and the phenomenon orientation in the interaction with other factors. Relationships of these factors are shown in the final model of research. Capacity-building, physical-psychological boosting and supportive laws have significant effects on the creation of empowering policies. This attitude ultimately becomes a basis for the emergence of social entrepreneurship phenomenon.