تجربه فضايي روايت و معماري : نقش روايت مكان در بهبود كيفيت فضاي موزه‌هاي نوين ايران

رسانه‌هاي جديد و گوناگوني كه امروزه براي دسترسي سريع به اطلاعات وجود دارد، اثرات شناختي غيرمنتظره‌اي بر نقش موزه‌ها در جهان داشته است. قرن جديد با ورود به عصر ديجيتال، موزه‌ها را در چرخه حيات ديگري قرار مي‌دهد. اكثر موزه‌هاي كشور، فضايي محافظتي و نگهدارنده و فاقد جذابيت هستند و اين، يكي از عوامل تاثيرگذار در كاهش بازديد از موزه‌ها به شمار مي‌آيد. نخستين قدم در احياي موزه‌هاي ايران و تاسيس موزه‌هاي جديد دست يافتن به دانش كاربردي نوين است. موزه به عنوان مكاني با پتانسيل روايي بسيار زياد، داراي خلاهاي متعدد زماني، مكاني، فرهنگي، اجتماعي و غيره است. روايت به عنوان يك واسطه به بازديدكنندگان موزه كمك مي‌كند كه خلاهاي ذكر شده را از ميان برداشته و تجربه روايي خود را تكميل كنند. مسئله پژوهش حاضر شناخت و چگونگي تركيب روايت و فضاي موزه است كه به عنوان عاملي موثر باعث مي‌شود بازديدكننده موفقيت بيشتري در ادراك معاني جديد از فضاي موزه داشته باشد. هدف پژوهش حاضر شناخت چگونگي ارتباط مخاطبان با موزه در روند ادراك فضا، بررسي نحوه مشاركت بازديدكنندگان در ساخت روايت مكان موزه و در نهايت شناسايي مولفه‌هايي كه روايت از طريق آن كيفيت فضاي موزه را بهبود مي‌بخشد، است. اين تحقيق از نوع روش نظريه داده بنياد است. پس از مطالعات نظري صورت گرفته و انتخاب نمونه‌هاي موردي،‌ مطالعات ميداني از طريق مصاحبه عميق انجام شده است. در بخش كدگذاري مصاحبه‌ها از مدل مرجع مفهومي كه استانداردي بين‌المللي در زمينه مستندسازي و تبادل كنترل‌شده مفاهيم و اطلاعات در ميراث فرهنگي و به طور خاص موزه است، استفاده شده است. در مرحله بعد كدها به نرم افزار پروتژه انتقال داده شده و با استفاده از گراف‌هاي استخراج شده، و جدول كدگذاري ثانويه به تحليل اطلاعات پرداخته شده‌است. آزمون نتايج نيز به روش دلفي و نظرسنجي از متخصصان به روش تحليل سلسله مراتبي صورت گرفته است. با توجه به تحليل‌هاي صورت گرفته سه عامل مكانزمان، شي و جزء ماندگار و مخاطب را مي‌توان به عنوان كدهاي اصلي درك روايت فضا توسط مخاطبان دانست.