ارزيابي الگوهاي نوري موثر بر كيفيت زندگي ساكنين واحدهاي مسكوني با بهره گيري از هندسه فراكتال

در عصر حاضر بحث كيفيت زندگي و ارتقاي آن براي ساكنين واحدهاي مسكوني و بررسي مولفه‌هاي آن، به يك چالش اساسي تبديل گرديده و مستلزم كاوش چهارچوب نظري آن در حوزه تئوري‌هاي معماري، جامعه شناسي و روان‌شناختي مي‌باشد. در اين پژوهش عنصر نور و به تبع آن چگونگي نورگيرها و الگوهاي نوري به مثابه يك ابزار طبيعي براي ارزيابي كيفيت زندگي ساكنين مي‌باشد. با توجه به تحقيقات انجام يافته و ارتباط ادراك ساكنين با نور، نحوه دريافت آن در فضاي داخل واحد مسكوني با استفاده از هندسه فراكتال در نظر گرفته شده است؛ چرا كه هندسه فراكتال در خطوط و اشكال موجود در طبيعت توسط ادراك بصري انسان خوانايي داشته و پردازش چگونگي شكلي و زيبايي آن از طريق دريافت بصري و ذهني انسان آسان و منطبق مي‌باشد. هدف اصلي پژوهش، ارزيابي كيفيت زندگي ساكنين واحدهاي مسكوني با توجه به مولفه‌هاي تاثيرگذار مربوط مي‌باشد كه در آن از نورگيرهاي هندسي فراكتالي استفاده شده است. بنابريان سوال اصلي پژوهش چگونگي تاثيرگذاري الگوهاي نوري از نوع هندسه فراكتال بر كيفيت زندگي ساكنين واحدهاي مسكوني مي‌باشد. در روش تحقيق با هدف نيل به پاسخگويي به سوال آن، هم از روش خردگرايانه و استدلالي (قياسي و استقرايي) و هم از روش علمي استفاده مي‌شود. تئوري‌‌هاي موجود در حوزه نور، نورگيرها، هندسه فراكتال و 8 نمونه از ساختمان‌هاي طراحي و اجرا شده در شهر تهران به عنوان نمونه‌هاي موردي پس از جنبش مسابقات معماري 1381 در ايران به عنوان متغير مستقل و سنجه‌هاي كيفيت نوري فضاي واحد مسكوني در ساختمان‌هاي ذكر شده بر اساس مولفه‌هاي موثر بر كيفيت زندگي به عنوان متغير وابسته در نظر گرفته شده است. به طور كلي يافته‌هاي تحقيق در سه گروه مولفه‌هاي عيني، ذهني و عيني ذهني و شاخص‌هاي هر يك با استفاده از جداولي جداگانه با بهره‌گيري از طيف ليكرت ارزيابي و به ترتيب در امتيازهاي (34 از 40)، (49 از 55) و (46 از 55) رتبه‌بندي شد. در نهايت با توجه به ادبيات نظري تحقيق، همچنين كسب امتياز بالا توسط نظرات مثبت ساكنين در اكثر موارد ارزيابي از شاخص‌هاي كيفيت زندگي، پژوهش به اين نتيجه رسيد كه پنجره‌ها و نورگيرهايي كه در آن از الگوهاي هندسي فراكتال استفاده شده است بر كيفيت زندگي ساكنين تاثير مثبت داشته و در راستاي ارتقاي آن موثر مي‌باشد.