ارزيابي انتقادي كتاب درسي تفكر و سواد رسانه‌اي: واسازي معناي متناقض مخاطب

سواد رسانه‌ا‌ي سازه‌اي آموزشي است كه ازخلال فرايند آموزش رسانه به مُتعلمان ساخته و پرداخته مي‌شود. «مخاطب» از بنيان‌ها و مؤلفه‌هاي سازندۀ اين سازه است كه در فرايند آموزش رسانه معنايي مضاعف دارد؛ اولاً، مخاطب بخشي از مباحث آموزش سواد رسانه‌اي را به خود اختصاص مي‌دهد و ثانياً، متعلم درمقام مخاطبِ آموزش رسانه، به‌صورت پيش‌فرض جايگاه همان مخاطبي مي‌نشيند كه مقوّم سازۀ سواد رسانه‌اي است. اين امرْ آموزش را با چالشي پيچيده مواجه مي‌‌كند. ازيك‌سو و مطابق با تحولات آموزش رسانه، امروزه و به‌دليل تحولات مشاركتي و تعاملي رسانه‌ها، مخاطب فعال پيش‌فرضي است كه سواد رسانه‌اي در شناخت سوژۀ خود به‌كار مي‌بندد و ازديگرسو، كتاب درسي تفكر و سواد رسانه‌اي در‌جايگاه رسمي آموزش، معلم و مدرسه، مخاطب را عنصري منفعل فرض مي‌گيرد كه قرار است با طي‌كردن فرايند آموزش سوژگي لازم را كسب كند. طي نقد و ارزيابي كتاب، پرسش اصلي مقاله پرسش از معنا و جايگاه متناقض مخاطب در كتاب درسي تفكر و سواد رسانه‌اي است كه تلاش مي‌شود با كمك اتخاذ استراتژي واسازي ژاك دريدا، ازخلال كشف نظام سلسله‌مراتبي متن، استخراج دوگانه‏ها، بازتفسير متن، و توجه به استثناهاي آن پاسخ داده شود.