رويكرد فرازبان معنايي طبيعي: بررسي و نقد كتاب ويرزبيكا

رويكرد «فرازبان معنايي طبيعي» از برجسته‌ترين تلاش‌ها در معني‌‌شناسي معاصر براي تحليل و توصيف معنا در فرهنگ‌هاي گوناگون است كه آنا ويرزبيكا آن را مطرح كرده است. اين رويكرد برپايه وجود مفاهيم پايه و جهاني‌اي به اسم «نخستي‌هاي معنايي» استوار است كه با به‌كارگيري آن‌ها مي‌توان معناي هرگونه مفهوم ساده و پيچيده‌اي را در زبان‌هاي گوناگون توصيف كرد و از آن به‌منزله ابزاري براي ورود به فرهنگ‌هاي متفاوت و ارائه تحليل‌هاي معنايي (معني‌شناسي بين‌فرهنگي) بهره جست. تاكنون پژوهش‌گران چهارچوب ارائه‌شده ويرزبيكا را بر بيش از سي زبان اجرا كرده‌اند. هدف اين مقاله بررسي و نقد كتاب ويرزبيكا باعنوان كاربردشناسي بين فرهنگي: معني‌شناسي تعاملات انساني (2003) است كه در آن وي رويكرد فرازبان معنايي طبيعي و آراي خود را به بحث مي‌گذارد. در اين مقاله، ابتدا به معرفي چهارچوب پيش‌نهادي نويسنده و مرور فصول كتاب و سپس به نقد اين رويكرد پرداخته مي‌شود و نقاط قوت و ضعف، مثال‌ها، و استدلال‌هاي متعدد ارائه‌شده در اين كتاب بررسي مي‌‌شود. درپايان، نتيجه گرفته مي‌شود كه رويكرد فرازبان معنايي طبيعي قطعاً مي‌تواند براي توصيف معنا در زبان‌ها و فرهنگ‌هاي گوناگون ارزش‌مند و راه‌نما باشد، اما بايد از برخي ادعاهاي مطرح‌شده در آن فاصله گرفت.