بسط‌پذيري معارف وحياني در گسترۀ ولايت

در اين جستار، به بسط پذيري معارف وحياني و گشودگي زمينه ارتباط انسان با منبع وحياني­­­­- ­الهي بر پايه سه ساحت انديشه ­هاي فلسفي و عرفاني انديشمندان مسلمان و نيز قرآن و متون روايي پرداخته شده است. حكما و عارفان مسلمان معتقدند ولايت به ­منزلۀ روح اين جهان و مجراي فيض الهي است و همچنين باطن و جوهرۀ نبوت است. انسان كامل با ارتقاي وجودي و سير باطني و زدايش حجاب­هاي گونه­ گون از نفس خويش در مرتبۀ نخست به مقام ولايت الهي مي­ رسد. در چنين مرحله­ اي ولي خدا به ملأ اعلي متصل و مرتبط مي­ گردد و حاصل اين ارتباط و اتصال گشوده شدن باب گنجينۀ معارف وحياني به روي او است. از طرفي ولي خدا مجراي فيض الهي تا لحظۀ وقوع قيامت است. هر كمال و خيري ازجمله معرفت و معنويت عرشي و قدسي در پرتو ولايت ولي خدا به انسان مي ­رسد. همان‌گونه كه گسترۀ ولايت در نظام تكوين تا دامنۀ قيامت جريان دارد و حضور ولي خدا در جهان هميشگي است، ازاين‌رو معارف وحياني نيز به‌تبع حضور ولي خدا در عالم تا آستانۀ واقعۀ قيامت بسط مي ­پذيرد. بسط پذيري معارف وحياني از پيامدهاي استمرار ولايت محسوب مي­ گردد و اين بسط پذيري منافاتي با خاتميت پيامبر اعظم (ص) ندارد؛ بنابراين بسط معارف وحياني اختصاص به دورۀ انبيا و اوصيا ندارد و جايگاهي است كه براي هر انساني با لحاظ شرايط ويژه ازجمله طهارت درون و سعه وجودي گشودگي دارد. بسط ناپذيري وحي رسالي و تشريعي با ختم نبوت امري قطعي است.