تبيين و نقد نگاه شهيد صدر به عالم واقع

Explaining and criticizing Shahid Sadr's view of the real world

در سنت فلسفي اسلامي بحث از واقعيت در سه مبحث اصالت وجود و ماهيّت، مبحث نفس‌الامر و مساوقت شيئيّت با وجود متبلور است. با جستجو در اين مباحث دانسته مي‌شود كه برخي متفكران، عالم واقع را مساوي و عده‌اي ديگر آن را اعم از وجود دانسته‌اند. شهيد صدر در زمره گروه اخير قرار مي‌گيرد. ايشان با طرح اين ادّعا كه عالم واقع وسيع‌تر از وجود است برخي مفاهيم چون وجود رابط، معدومات، حسن و قبح افعال، لوازم ماهيّات و معقولات ثاني فلسفي را متحقق در اين عالم دانسته است و در عين قائل شدن به خارجيّت اين مفاهيم، خارجيّت آنها را به واسطه وجود نمي‌داند. ايشان با استدلال بر قضاياي صادقي كه موضوعات آنها از ابتدا به حمل اوّلي ذاتي، هم در ذهن و هم در خارج، معدوم فرض شده‌اند و همچنين با اثبات اتّحاد ظرف عروض و ظرف اتّصاف در معقولات ثاني فلسفي و در ادامه با طرح معقولات ثانيه‌اي كه نمي‌توان آن را در عالم وجود محقق فرض نمود، به اثبات عالم واقع وسيع‌تر از وجود مي‌پردازد. منتهي شدن به ارتفاع نقيضين، امكان جايگزيني عالم ذهن به جاي عالم واقع از جمله انقادات وارد بر ديدگاه ايشان است پژوهش پيش رو سعي دارد با جستجو در آثار ايشان ماهيّت و حدود و ثغور عالم واقع را از منظر شهيد صدر روشن نموده، به بررسي و نقد استدلالات ايشان بر اين ادّعا بپردازد.

In Islamic philosophy tradition the discussion of reality in three aspects of priority of existence and fact itself are crystalized.it will be understood by searching in those topics that some thinkers believe that reality world equal and some others recognize them as a part of existence. Shahid Sadr will be categorized in latter group. He by providing this claim that reality world is more developed than existence. Some implications like copulative existence, none existing, and rightness and badness of action and consequential property of quiddity and philosophical secondary intelligible can be seen in this world and by accepting its objectivity of this implication , they do not accept its objectivity of its existence. He base on true issues in which topics from the beginning were assumed tautological predication in both mind and existence as a none existing matter and also by proving the unity of occurrence and container of qualification in philosophical secondary intelligible and by providing secondary intelligible that we cannot assume it in existence world, try to prove vast reality world from existence . reaching to contradiction and replacement of world of mind with reality world is one of possible criticism upon this point of view. Following research tries by delving in his works, clarify essence and finiteness of reality world from point of view Shahid Sadr and also tries to analyze his argument upon this claim.