نقش مردم در سياست، مباني و پيامدهاي آن در انديشه سياسي امام خميني

هدف: امام خميني(ره) با نقد دموكراسي غربي و حكومت‌هاي اقتدارگرا، زير بناي نظام سياسي مردم سالار واقعي را در دين و دخالت مردم جستجو مي‌كند. مردم در حكومت اقتدارگرا، فاقد نقش تعيين‌كننده در اداره جامعه يا نقش تشريفاتي دارند و قدرت به‌صورت عنان گسيخته در اختيار عده‌اي است. در حكومت مردم سالاري ديني، مردم در سرنوشت جامعه سهيم و امور جامعه با مشاركت و دخالت آنها رقم مي‌خورد و قدرت توسط مردم كنترل مي‌گردد. با توجه به تعيين‌كننده بودن نقش مردم در انديشه سياسي و روش حكومت‌داري وي، اين مقاله سه محور مهم مرتبط را مورد بررسي قرار داده است. محور اول به رابطه دين و سياست، محور دوم، مشاركت مردم و محور سوم به مباني آن در انديشه امام پرداخته است. روش‌شناسي پژوهش: روش پژوهش متمركز روي آثار امام خميني(ره) و از نوع اسنادي است. يافته‌ها:يافته‌هاي مقاله با استناد به آثار ايشان نشان مي‌دهند كه وي در رابطه دين و سياست، ضد تقليل‌گرا است. در محور دوم، كليدي‌ترين مفهوم در آثار وي در حوزه مشاركت مردم در جامعه، عبارت «تعيين سرنوشت» به‌دست مردم است و مردم، نقش بنيادين در سه سطح سياسي، مدني و اجتماعي (تأسيس نظام سياسي، نظارت بر نظام سياسي و حمايت از نظام سياسي) دارند. اين سطوح مشاركت، نشانه‌هاي يك جامعه دموكراتيك پايدار هستند. در محور سوم، مهمترين مباني مشروعيت مشاركت مردم در اداره جامعه، رويكرد وي به خطابات شرعي قانوني، منطقه فراغ، فرهنگ عمومي، حق طبيعي، عرف عقلا يا عقل اجتماعي و قانون اساسي است. نتيجه‌گيري: با توجه به متن پژوهش انجام گرفته، روش حكومت‌داري امام، دموكراتيك است. براي درك روش حكومت‌داري امام خميني(ره)، فهم صحيح مباني روش حكومت‌داري امام، ضروي است.