طرحي براي سامان دهي روش شرح نويسي بر مثنوي

مثنوي معنوي مولوي مهم ترين منظومه عرفاني زبان و ادب فارسي است. اقبال مخاطبان بسيار موجب شد شرح نويسي بر اين منظومه پس از درگذشت مولوي آغاز شود و تاكنون نيز ادامه داشته باشد. در شرح نويسي بر آثار فارسي روش و شيوه مشخصي براي تبيين نكات رعايت نمي شود؛ در شروح مثنوي نيز رويه اي مشخص و يكسان و الگويي منظم براي چگونگي توضيح مفاهيم و نحوه شرح پيچيدگي هاي ابيات وجود ندارد؛ ازاين رو روش شناسي و ارزيابي كارآمدبودن شيوه شارحان نيز ميسر نيست. بدين ترتيب، ضرورت دارد الگويي مبتني بر مهم ترين مولفه هاي شكل دهنده ابيات مثنوي طراحي شود تا بتوان شرحي متناسب با نياز مخاطبان فراهم آورد؛ همچنين شروح مثنوي را ازنظر روش و شيوه شرح ارزيابي كرد. در اين مقاله براي طراحي الگوي روش شرح مثنوي كوشش مي شود ابيات مثنوي با شيوه آماري «نمونه گيري طبقه بندي»، بررسي و مهم ترين مولفه هاي شكل دهنده آن شناسايي شود. به كمك اين الگو مي توان متناسب با نياز مخاطبان شرحي روشمند نوشت و نيز شيوه تبيين توضيحات در شروح مثنوي را ارزيابي كرد