چكيده فارسي :
در فلسفه هاي گوناگون هندويي زمان به مثابه علّت، قدرت ، جوهر و عرض تفسير مي شود.در فلسفه ودانته زمان امري خيالي و وهمي است نه واقعي. زمان در فلسفه نيايه -وايشيشيكه به عنوان جوهري مستقل و غير مادي تفسير مي شود. پرسش از چگونگي حضور زمان، نحوه ارتباط آن با مسائل مختلف هستي‌شناختي از جمله: عليّت، حركت و فضا در همه موارد برجسته شده است؛ در نيايه -وايشيشيكه ترتيب وقوع رويدادها بازمان تفسير مي شود. اما زمان هيچ كيفيت فيزيكي خاص مانند رنگ ندارد.فلسفه سانكيه هرچند مبتني بر متافيزيك ثنويت گرايي است كه روند رويدادهاي جهان را در فعل و انفعال دو اصل غايي يعني پوروشه و پركريتي تفسير مي كند ولي در بحث از پديدار زمان تفسير نيايه -وايشيشيكه را انكار مي كند. دو تفكر مي مانسا و ودانته نيز در سنت هندويي فهم و تفسير خود درباره زمان را به صورت منحصر به فردي بر مبناي خوانش اوپانيشادها (واقعيّت نامتغير برهمن) بسط و توسعه داده اند و موضوعات مختلف هستي‌شناختي از جمله: عليّت، حركت و آفرينش را به شيوه هاي مختلف در قالب مفاهيم ويوارتا، مايا، اويديا و اوتاره شرح و تفسير مي كنند. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه در تفكر فلسفي هند، پديدار زمان به صورت نمادهاي گوناگون نقش متفاوتي رادر موجودات و رويدادهاي كيهاني و حتي در احكام عملي يوگا ايفا مي كند.
چكيده لاتين :
The concept of kalahas been interpreted differently in Hindu religious traditions. It refers to magic or heavenly power in Vedas while in Hindu Monotheisms such as Advaita Vedanta it denotes to the deceptive and charming power of gods which is understood as illusion especially the enchanting (unreal) nature of universe as the extended phenomenon that is synonymous to Avidya or ignorance over unique property of ultimate truth. In this interpretation, kala is the veil of illusion over Brahman or transcendental truth. It is neither existent nor non-existent and eludes any definition.In Ancient Vedas, kala refers to magical and miraculous power connoting deception and enticement. In his second volume of the History of Philosophy, Radakrishnan states: The word kala in Rig Veda has been frequently used to refer to supernatural power attributed to gods, particularly Varuna, Mitra and Indra, In many ancient songs,kala has been admired as the power protecting the world. kala means deception and enticement which is an inherent previlage of Asuras against Devas with whom She is in an ongoing battle. The word Maya is rarely witnessed in Upanishads as the real basis of Vedante.In The Vaisesika Sutras of kanandakalaisdravya but The problem of Time in indianphilosophyis so difrrent.
