بررسي راهكارهاي ارتقايي براي سيستم ارزشيابي برنامه سلامت مادران در ايران: يك مطالعه كيفي

زمينه و اهداف: برنامه سلامت مادران از اصلي‌ترين حوزه‌هاي مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه در جهان مي‌باشد. با توجه به مشكلات شناسايي‌شده در سيستم ارزشيابي برنامه سلامت مادران در ايران، مطالعه حاضر با هدف تدوين راهكارهاي ارتقايي جهت بهبود اين سيستم اجرا گرديد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع كيفي مي‌باشد، كه با مشاركت 14 نفر از متخصصين حوزه سلامت مادران به انجام رسيد. معيار ورود مشاركت‌كنندگان به مطالعه، دارا بودن حداقل سابقه مديريتي پنج‌ساله و يا حداقل سابقه اجرايي 10 ساله در حوزه برنامه سلامت ماداران بود، كه به روش نمونه‌گيري مبتني بر هدف انتخاب گرديدند. پژوهشگران در مرحله گردآوري داده و در راستاي شناسايي راهكارهاي ارتقايي در سيستم ارزشيابي اين برنامه، اقدام به برگزاري سه مورد مصاحبه گروهي و دو مورد مصاحبه فردي غيرساختاريافته با مشاركت‌كنندگان نمودند و داده‌هاي اخذ شده به روش تحليل محتوايي مورد كنكاش قرار گرفت. يافته ها: مطالعه حاضر موفق به شناسايي راهكارهاي ارتقايي سيستم ارزشيابي برنامه سلامت مادران در قالب چهار تم اصلي، 24 تم فرعي و كدهاي مربوطه گرديد. راهكارهاي شناسايي‌شده در اين مطالعه در چهار تم اصلي شامل؛ فرايند ارزشيابي برنامه سلامت مادران، ابزارهاي پايش و ارزشيابي برنامه آن، سامانه اطلاعات باليني برنامه و نيروي انساني موردنياز براي انجام برنامه، دسته‌بندي شد. ابعاد فرايند ارزشيابي و نيروي‌انساني موردنياز برنامه نيز بيشترين و كمترين حجم از يافته‌ها را به خود اختصاص دادند. نتيجه گيري: كاستي‌ها و راهكارهاي شناسايي شده در اين مطالعه، علل عدم‌توفيق برنامه سلامت مادران در دستيابي به نتايج مطلوب را آشكار مي‌سازد. بي‌ترديد اجراي راهكارهاي پيشنهادشده، مي تواند منجر به ارتقاي كيفيت و عملكرد اين برنامه گردد.