جايگاه دعا و نيايش در سلوك اشراقي و مناجات‌هاي شيخ اشراق با ستارگان

The place of prayer and sanctification in ishraghi journey and the prayers of the sheikh Ishragh with the stars

شيخ اشراق داراي رساله‌هاي مستقلي در زمينة دعا و نيايش است. همچنين در لا به لاي آثار فلسفي وي مناجات‌هايي ذكر شده‌اند كه در مجموع مي‌توان آنها را به دو دستة نيايش (دعا و صلوات) و ستايش (تسبيح و تقديس و سلام) تقسيم نمود. در اين مقاله با بررسي انواع مناجات‌هاي بكار رفته در آثار شيخ اشراق علت توجه يك فيلسوف به دعا و نيايش مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور به توصيه‌هاي شيخ اشراق نسبت به خواندن دعا توجه شده است و دعاهاي سالكان خطاب به خداوند و فرشتگان و متقابلا دعاي خداوند و فرشتگان در حق سالكان در آثار شيخ اشراق بررسي شده است. بر اين اساس و نشان داده شده است كه دعا و نيايش بخشي از نظام حكمت ذوقي و متناسب با سلوك اشراقي سهروردي است. همچنين مضامين بكار رفته در ادعية وي با مطالب فلسفي و حكمي سهروردي و نيز تفكر حكمت خالدة وي مطابقت دارد؛ به نحوي كه مي‌توان به كمك اين ادعيه، به برخي از نكات ذكر نشده در نظام مابعدالطبيعي و ديدگاه‌هاي فلسفي وي دست يافت. همچنين با بررسي ادعية وي خطاب به سيارات آسمان و نفوس فلكي، به ارتباط اين گونه دعا‌ها با علوم غريبه اشاره شده است و نشان داده شده است كه با وجود باطل شدن نظرية افلاك و نفوس فلكي، چگونه مي‌توان مناجات‌هاي وي با كواكب را همچنان قابل قبول دانست.

Sheikh Ishraq has independent treatises on prayer and sanctification. In addition to his philosophic works, alms have been mentioned that, in general, they can be divided into two categories of prayer (Do'a and Salavat) and sanctification (tasbih and taghdis and salām). In this paper, the attention of a philosopher to prayer is examined by examining the kinds of sanctification used in the works of Sheikh Ishraq. For this purpose, the Sheikh Ishraq's advice to prayer is considered, and the prayers of the seekers addressed to the Lord and the angels, and the prayers of the Lord and the angels in the lawyers are mentioned in the works of Sheikh Ishraq. It has been shown on this basis that prayer are part of the system of prennial philosopy that is suited to Suhrawardi's Ishraqi's journey. It is also mentioned to his prayers for the stars and souls of spheres, and the related of this prayers to occult works. an‎d it has been shown that despite the falsehood of the intensity of the theory of the spheres his prayers with the stars remain valid.