تحليل نگاشت‌هاي استعاري و طرحواره‌اي در مفهوم اجل در آثار مولوي

هدف از اين پژوهش استخراج، بررسي و تحليل نگاشتهاي استعاري و طرحوارهاي در مفهوم اجل در آثار مولوي است. اين پژوهش به روش توصيفي- تحليلي انجام شده و با مطالعه و استخراج اشعار مرتبط با مفهوم اجل در آثار مولوي استعارهها براساس نظر كووچش (2010) تحليل شده و دستهبندي طرحواره ها نيز براساس ايوانز و گرين (2006) صورت گرفته است. يافتههاي پژوهش نشان داد كه اين مفهوم انتزاعي در تجسم ذهني مولانا به صورت مفاهيم عيني بازنمايي و در شعر متجلي ميشود. بررسي طرحواره‌هاي تصويري در استعاره اجل در آثار مولانا نشان داد كه بيشترين نوع طرحواره يافت شده در اشعار طرحواره وجودي است. يافته‌ها از به‌كارگيري طرحواره‌هاي مختلف نوعي شي‌ء و جاندارنمايي مفهوم مرگ را نشان مي‌دهد و در موارد ديگر اجل بهصورت حركت، مسير، هدف، جهت و ظرف بازنمايي شده است. همچنين نگاشت حوزه‌هاي مبدأ معرفي شده توسط كووچش با آنچه در اشعار مولوي به كار رفته حكايت از اين دارد كه بجز دو حوزه «ساختمان و بنا» و «سرما و گرما» ساير حوزه‌هاي مبدأ با هم هم‌خواني دارند و از اين ميان حوزه‌ها «حركت و جهت»، «نيرو» و «اعضاي بدن» از بيشترين بسامد برخوردار است. علاوه بر سيزده حوزه مبدأ معرفي شده توسط كووچش، در اشعار مولوي «خواب» نيز به عنوان حوزه مبدأ ديگري براي استعاره مرگ يافت شد.