كاركردهاي كيفي استفاده از روش «تحليل محتوا» در فهم احاديث

تحولات جديد علوم حديث در عصر حاضر را مي‌توان پي آمدِ علل طبيعي و وضعي متعددي از جمله گسترش دانش بشري و ضرورت پاسخگويي دقيق و علمي به برخي اختلافات و تعارض‌هاي موجود در ميان روايات دانست. اين علل به همراه گسترش اين دانش در طول پانزده قرن و عجين شدن آن با برخي ضرورت‌هاي پژوهشي باعث شده امروزه با پديده‌هاي جديدي در عرصه حديث پژوهي مواجه باشيم. از جمله اين پديده‌ها، شكل گيري روش‌هاي تحقيق جديد به منظور پژوهش براي فهم بهتر احاديث است. به نظر مي‌رسد آنچه امروز مي‌تواند راهگشاي فهم بسياري از متون روايي و نصوص ديني باشد، تجزيه و تحليل آن‌ها با استفاده از روش‌هاي علمي و دقيق است.; از جمله اين روش‌هاي علمي، روش «تحليل محتوا» است كه پژوهش‌هاي انجام شده بر مبناي اين روش، نشان داده است كه تاكنون اين روش از قابليت‌هاي بسيار خوبي جهت فهم و نقد احاديث برخوردار بوده و از همين روي پيشنهاد مي‌شود محققان و پژوهشگران عرصه علوم ديني به جهت استفاده بهينه از دانش خود و عرضه بهينه آن به گروه‌هاي مختلف جامعه، از اين روش در تحقيقات خود نيز بهره بگيرند. اين پژوهش به دنبال آن است تا ضمن بيان برخي از كاركردهاي كيفي استفاده از اين روش در حوزه فهم احاديث، به معرفي اين روش تحقيق ميان رشته‌اي بپردازد. مثال‌هاي بيان شده در اين مقاله، تحقيقاتي هستند كه مؤلف با استفاده از اين روش انجام داده است.