بررسي پرتوزايي محيطي در خاك‌هاي مرزي منطقه هويزه

زمينه و هدف: هسته هاي پرتوزا به صورت طبيعي و مصنوعي در آب، خاك، سنگ و هوا وجود دارند و همه انسان ها در معرض تابش هاي هسته اي قرار دارند. برخي از فعاليت هاي بشري مانند استفاده از سلاح هاي حاوي اورانيوم ضعيف شده در جنگ ها و يا سوانح هسته اي باعث افزايش پرتوزايي محيطي مي شوند.  با توجه به نزديكي هويزه به مناطق جنگي كشور عراق، مطالعه پرتوزايي خاك اين منطقه از اهميت بالايي برخوردار است. روش بررسي: در اين پژوهش 10 نمونه خاك از منطقه هويزه در نزديكي مرز عراق مورد مطالعه قرار گرفتند. فعاليت ويژه هسته هاي پرتوزا با روش بيناب نمايي گاما و با استفاده از آشكارساز فوق خالص ژرمانيومي(HPGe) مدل GCD30195 با بازدهي نسبي 30% تعيين گرديد. مقدار فعاليت معادل راديوم، شاخص خطرپذيري داخلي و خارجي و كميت هاي دزسنجي و همچنين ضريب همبستگي پيرسون بين مقادير راديوم، توريوم وپتاسيم محاسبه شد. يافته ها: مقاديرميانگين فعاليت ويژه هسته هاي238U  ،226Ra ، 232Th ،40Kو 137Cs در نمونه هاي خاك مورد مطالعه به ترتيب 34.09، 34.96، 34.84، 384.68 و 5.64 برحسب Bqkg1  بدست آمد. مقادير Hinو Hextدر نمونه ها به ترتيب از 0.37تا 0.49 و 0.25 تا0.37 تغيير مي كند. ضريب همبستگي پيرسون بين تغييرات  226Ra و 232Th  برابر 0.59  به دست آمد كه همبستگي متوسطي را نشان مي دهد. بحث و نتيجه گيري: مقدار ميانگين Raeq درنمونه هاي مورد مطالعه  Bqkg1 114.39 به دست آمد كه از مقدار ميانگين جهاني    (Bqkg131.169)  كم تر است.همه كميت هاي راديولوژيكي نمونه ها درسطح مجاز مي باشند و نزديك به ميانگين جهاني است. آثاري از اورانيوم ضعيف شده  در اين منطقه مشاهده نگرديد.