پيش بيني نتايج اجراي راهبرد هاي كنترل آلودگي هوا با استفاده از مدل سازي مكاني شبكه عصبي براي كلان شهرتهران

زمينه و هدف : پيش بيني نتايج حاصل از اجراي خط مشي هاي راهبردي كنترل آلودگي هوا به عنوان نخستين و مهم ترين چالش شهرداري تهران مطرح مي باشد.  هدف اصلي اين تحقيق بررسي روشي خاص براي ارزيابي نتايج حاصل از خط مشي هاي راهبردي كنترل كننده آلودگي هوا در كلان شهر تهران با استفاده از ابزارهاي پشتيبان تصميم گيري چند بعدي بوده است . روشبررسي : ابتدا مناسب ترين استراتژي هاي كنترل آلودگي هوا بر اساس شرايط و ساختارهاي موجود در هر زون از سطح شهر انتخاب گرديد و سپس طبق معيارهاي برگزيده وزن دهي شدند . همچنين بر اساس پايش مكاني الگوهاي شكل گيري آلودگي هوا در زمان گذشته و حال حاضر، و نيز تحليل اثرات آن ها، نتايج حاصل از اجراي استراتژي هاي كنترل آلودگي هوا توسط مدل هاي شبكه عصبي مكاني شبيه سازي شدند . در گام بعدي متغيرهاي سري هاي زماني و عدم قطعيت جهت پيش بيني الگوهاي قابل شكل گيري، ميزان آلودگي هوا را شبيه سازي نموده و در نهايت نتايج استراتژي هاي كنترل آلودگي با استفاده از لايه هاي موضوعي مكاني مورد ارزيابي قرار گرفت. يافتهها : تعريف خوشه هاي نهايي استراتژي هاي كنترل كيفيت هوا، وزن دهي و رتبه بندي خط مشي هاي منتخب بر اساس معيارهاي تعريف شده از نخستين يافته هاي اين تحقيق بوده است. همچنين استحصال پهنه بندي هاي سري هاي زماني بر اساس داده هاي جمع آوري شده در طي يك دوره چهار ساله و نيز شبيه سازي مدل هاي سناريو مبنا و لايه هاي اطلاعات مكاني خروجي آن ها از جمله دست آوردهاي اين مطالعه بوده است. در نهايت مدلسازي متغيرهاي پيش بيني و تدوين نرم افزار كنترل كيفيت هوا و پيش بيني نتايج حاصل از اجراي استراتژي هاي كنترل آلودگي هوا ارائه گرديد. نتايج نشان دهنده آن است كه در صورت بهره گيري از مدل هاي شبكه عصبي مكاني، مديران شهري قادر خواهند بود به صورت موثر نتايج حاصل از اجراي استراتژي هاي كنترلي را پيش بيني نمايند . بحث و نتيجه گيري :  نتايج اين مطالعه نشان داد كهتحليهاي مكان زمان محور، پشتيبان فرايند ارزيابي و پيش بيني اثرات آلودگي بوده و با استفاده از آن ها مي توان بهترين استراتژي هاي كنترل آلودگي را براي پهنه هاي متاثر از آلودگي هوا تعريف نمود. نتايج نهايي مدل هاي شبكه عصبي مكاني نشان مي دهد كه در صورت اجراي استراتژي هاي منتخب بر اساس سناريوهاي تعريف شده، در سناريو خوش بينانه كيفيت هوا در تمامي پهنه هاي شهر تهران به صورت كامل و پايدار، سالم باقي مانده در حالي كه در سناريو شرايط متعارف در صورت اجراي استراتژي هاي منتخب تا حدود 70 در صد از سطح آلودگي هوا در فصول پاييز و زمستان نسبت به شرايط عدم اجراي برنامه هاي كنترلي كاسته خواهد شد. دياگرام نهايي فرايند صحت سنجي مدل نيز مويد آن بود كه الگوي سطح آلودگي پيش بيني شده توسط مدل در هر يك از پهنه هاي شهري از روند و تطابق مناسبي در مقايسه با الگوي ميزان آلودگي حاصل از نتايج داده هاي ميداني برخوردار بود.