تأثير قرق بر ترسيب كربن و برخي خصوصيات ادافيكي خاك در جنگلهاي تنگ دالاب ايلام

زمينه و هدف: تغيير كاربري اراضي سبب آشفتگي اكوسيستم مي‌شود و مي‌تواند ذخيره كربن و جريان آن را تحت تأثير قرار دهد، به‌ويژه تبديل اراضي جنگلي براي مقاصد كشاورزي، چراي دام و تفرج، اثرات متعددي روي خصوصيات خاك به‌ويژه ذخيره كربن آلي خاك  دارد. هدف از اين مطالعه تعيين ميزان و مقايسه ترسيب كربن و خصوصيات ادافيكي خاك بين دو رويشگاه جنگلي تحت چرا و قرق 30 ساله در تنگ دالاب شهرستان ايلام بود. روش بررسي: جهت بي‌اثر كردن متغيرهاي توپوگرافي، نمونه‌هاي خاك در دو منطقه قرق و تحت چرا، با در نظر گرفتن شرايط توپوگرافي يكسان از لحاظ جهت دامنه، ارتفاع و شيب و به روش تصادفي سيستماتيك ازهرمنطقه ازعمق صفرتا30 سانتي‌متريزمين برداشت وازهرمنطقه30 نمونه خاك جمع‌آوري گرديد. يافته‌ها: نتايج اين مطالعه نشان داد كه اختلاف معني‌داري بين درصد آهك، اسيديته  و بافت خاك بين دو منطقه قرق و قرق نشده وجود ندارد. همچنين نتايج نشان داد كه ميزان وزن مخصوص ظاهري و حقيقي، هدايت الكتريكي، ازت كل، فسفر، پتاسيم تبادلي، كربن آلي، ماده آلي و ترسيب كربن بين دو منطقه قرق شده و قرق نشده داراي اختلاف معني‌دار آماري در سطح 95 درصد است. بحث و نتيجه‌گيري: مقايسه خصوصيات ادافيكي خاك در دو منطقه قرق و تحت چرا نشان‌دهنده وجود اختلاف معني‌دار آماري براي بيش‌تر فاكتورها بود.  همچنين مقادير ترسيب كربن در خاك منطقه جنگلي قرق شده با ميزان 60.03 تن در هكتار بيش‌تر از مقادير آن در خاك منطقه قرق نشده و تحت چرا با ميزان 41.17 تن در هكتار به دست آمد. درنهايت، براي برآورد ترسيب كربن خاك، دو مدل رگرسيوني معتبر با ضريب تبيين (R2)، 0.995 و 0.998 به ترتيب براي منطقه قرق شده و قرق نشده به دست آمد.