تبيين مفهوم خدمات اكوسيستم: راهكار اجتناب از مساله محاسبه مضاعف در ارزش‌گذاري خدمات اكوسيستمي

با افزايش دانش بشر از ارتباط ميان انسان و محيط زيست، ميزان درك اهميت اكوسيستم‌ها در حفظ و بهبود رفاه انساني نيز افزايش يافته است. ارتباط بين رفاه انساني و اكولوژي تحت عنوان «خدمات اكوسيستم» در طول چند دهه گذشته با شدت بيشتري مورد بررسي قرار گرفته است. عليرغم توافق همگاني بر روي مفهوم كلي خدمات اكوسيستم، در حال حاضر تفاوت‌هاي قابل توجهي در تعاريف ارايه شده مي‌توان مشاهده كرد. با توجه به اينكه بسياري از مطالعات، چهارچوب تعريف پيشنهادي ارزيابي اكوسيستم هزاره (MEA) را مورد استناد قرار مي‌دهند، در اين پژوهش ساير مطالعات اصلي قبل و بعد از چارچوب MEA براي مرور انتخاب شده است، زيرا بسياري از آنها با هدف تبيين مفهوم خدمات اكوسيستم، از رويكردهاي متفاوتي در بيان مفاهيم كليدي نظير ساختار، فرايند، عملكرد، خدمات و منافع اكوسيستم بهره گرفته‌اند. شناخت جايگاه و نقش هر يك از مفاهيم ياد شده در شكل‌گيري تعريف خدمات اكوسيستم در مطالعه حاضر مورد بحث قرار گرفته است، هر چند ممكن است تعيين مرز و حدود دقيق ميان آنها به سختي امكان‌پذير باشد. مباحث ارايه شده در مورد آنچه مشمول واژه خدمات اكوسيستم مي‌شود ممكن است بسيار نظري و علمي به نظر برسد، اما در عمل وقتي نياز به كمي‌سازي و ارزش‌گذاري خدمات اكوسيستمي تاثيرگذار بر رفاه انساني در مسائلي از قبيل برنامه‌ريزي مكاني سرزمين وجود دارد، تشخيص تفاوت ميان خدمات واسطه و نهايي بسيار مهم خواهد شد، زيرا از مسئله محاسبه مضاعف  اجتناب مي‌كند.