مطالعه تطبيقي بهره گيري از استعاره به مثابه يك تكنيك ادبي در آثار شاخص معماري قرن نوزده و بيستم

به‌طورمعمول، معماري مدرن با مفهوم انتزاع گره‌خورده است. اين بدان معناست كه برخلاف روح استعاري حاكم بر معماري در اعصار پيشين، كمتر مي‌توان از معناگرايي و نشانه‌پردازي در فرم­هاي مدرن سراغ گرفت. اين در حالي است كه فرم معماري به‌صورت تاريخي با بيان استعاري نظام‌هاي نماديني همچون فرهنگ، طبيعت، تاريخ و ...واجد معنا مي‌شده است. بااين‌حال، ازآنجايي‌كه استعاره با زبان و تفكر در معناي عام آن آميخته است، مي‌توان اين پرسش را طرح كرد كه «آيا مي‌توان در آثار پيشگامان معماري مدرن، صورت‌هايي از استعاره را شناسايي كرد؟». در راستاي پاسخ به اين پرسش، ابتدا به تعريف مفهوم استعاره و بررسي كاركردهاي آن در حوزه‌هاي ادبيات، فلسفه و هنر پرداخته‌شده است. سپس با گونه‌بندي انواع استعاره در معماري به دو شكل محسوس و نامحسوس، به مطالعه تطبيقي تعدادي از آثار برجسته معماري قرن نوزده و همچنين آثار معماري مدرن قرن بيست، بر مبناي محسوس يا نامحسوس بودن استعاره پرداخته‌شده است. نتيجه اين پژوهش نشان مي‌دهد كه اگرچه به فاصله يك قرن، معماري مدرن با جداسازي خود از تاريخ به انتزاع روي آورده است اما اين انتزاع متمركز بر حذف جلوه‌هاي استعاري محسوس بوده است و رد پاي استعاره‌هاي نامحسوس را مي‌توان در آثار پيشگامان معماري مدرن در قرن بيستم مشاهده كرد.