پديد آورندگان :
عزيزي، محمدمهدي دانشگاه تهران پرديس هنرهاي زيبا - دانشكده شهرسازي، تهران , زبردست، اسفنديار دانشگاه تهران پرديس هنرهاي زيبا - دانشكده شهرسازي، تهران , برنافر، مهدي دانشگاه تهران پرديس هنرهاي زيبا
چكيده فارسي :
يكي از مسايلي كه نظام شهري بسياري از كشورهاي در حال توسعه از‌جمله ايران با آن روبرو هستند، شكل‌گيري شهرهاي نوپديدي است كه به‌دليل شناسايي نقاط روستايي به‌عنوان شهر رخ داده است. مسئله تبديل مراكز روستايي به شهر در استان گيلان نيز به دليل احتمال نابودي اراضي كشاورزي و پراكندگي سكونتگاه‌هاي روستايي در سطح منطقه، مورد توجه زيادي قرار گرفته است. در اين ميان، تبيين اينكه چه عوامل و فرايندهايي در تبديل سكونتگاه‌هاي روستايي به شهر موثر بوده‌اند را مي‌توان به‌عنوان بنياني‌ترين سوال درخور توجه در رابطه با اين موضوع دانست؛ با اين حال تنوع ديدگاه‌هاي موجود در اين خصوص منجر به اين شده تا نتوان پاسخ مناسبي براي اين پرسش پيدا نمود. بدين لحاظ اين پژوهش از رويكرد كيفي بهره مي‌گيرد و بر كاربست نظريه زمينه‌اي براي اين امر متمركز مي‌شود تا با اجتناب از ارايه ديدگاه‌هاي سليقه‌اي، ماهيت اين موضوع را از زبان صاحب نظران امر تبيين كند. براي اين منظور، 15 نفر از صاحب نظران با روش نمونه گيري گلوله برفي انتخاب شده و مورد مصاحبه عميق قرار گرفتند. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد تبديل سكونتگاه‌هاي روستايي به شهر در استان گيلان از طريق 5 مولفه كليدي رخ داده است كه همگي به نوعي داراي ماهيت سياسي هستند. اين 5 مولفه عبارتند از، مداخله توسط قدرت سياسي براي تبديل روستاها به شهر، بازتعريف نحوه مديريت فضا، نگرش مردم نسبت به شهر و روستا، ناديده گرفتن ظرفيت‌هاي كليدي سكونتگاه‌ها و وابستگي اقتصادي سكونتگاه‌ها به منابع دولتي. در اين ميان نقش مسئولين و خصوصا نمايندگان مجلس از طريق مداخله توسط قدرت سياسي براي تبديل روستاها به شهر و بازتعريف نحوه مديريت فضا به دليل ايجاد شهرستان‌ها و بخش‌هاي جديد در استان، به عنوان موثر‌ترين مولفه‌ها در شكل‌گيري شهرهاي نوپديد پس از سال 1370 عمل نموده است.
چكيده لاتين :
One of the issues that urban system of many developing countries such as Irān are facing with, is the formation of new towns from rural settlements. In this research, the problem of converting rural centers into cities in Guilān province has received attention because of the possible destruction of agricultural land and high dispersion of rural settlements across this region. Meanwhile, clarifying what factors and processes have been influential in converting rural settlements into cities can be considered as the most fundamental question worth considering. However, the diversity of the viewpoints about this problem, has led to failing to find a proper response to this question. In this regard, this research employed a qualitative approach and focused on the application of the grounded theory in order to explain the nature of this problem, while avoiding to present some viewpoints which could be just a matter of taste. So, 15 experts were selected using snowball-sampling method and they were interviewed. Findings showed that converting the rural settlements into cities in Guilān province has occurred through five key components, all of which have somehow political nature. These five components are: intervention by political power to convert villages to cities, redefining the space management scale by government, people's attitudes towards cities and villages, ignoring key capacities of the settlements and the economic dependence of rural settlements on the governmental economic resources and subsidies (oil-based economy). Meanwhile, the role of the authorities, and in particular the parliamentarians, through intervention by political power to convert the villages into cities and redefining the space management scale due to the creation of new cities and towns in the province, has been the most effective component in converting the rural settlements into cities since 1991.
