ترتيب اجراي كيفرهاي متعدد در فرض اجتماع در حقوق جزاي ايران

The Order of Execution of Conflicting Punishments in Iranian Criminal Law

اين مقاله ضمن ترسيم گونه هاي مختلف تزاحم ميان اجراي مجازات ها، شماري از معيارها و شاخص هاي مربوط به حل تزاحم در فرض اجتماع كيفرها را به بحث مي گذارد. مقاله تاكيد مي كند كه يكي از معيارهاي قاطع حل تزاحم كيفرها، تقدم حق الناس بر حق الله است. مقاله ضمن توصيف ماهيت و تعريف حق الله، حق الناس و مصاديق آن ها در انواع كيفرها، به ادله تقديم حق الناس بر حق الله پرداخته است. همچنين به نكاتي كاربردي در جهت اجراي مجازات ها در فرض اجتماع اشاره شده و صورت هاي گوناگون اجتماع مجازات ها به تفكيك بررسي شده است. يكي از اين صورت ها اجتماع مجازات هاي حدي با قصاص است كه در صورت تزاحم، به تقدم قصاص كه ماهيتي حق الناسي دارد، حكم مي شود. مقاله سرانجام به بررسي و نقد قوانين و مقررات جزايي جمهوري اسلامي ايران و شواهدي از رويه قضايي موجود در ارتباط با ترتيب اجراي كيفرها پرداخته و براي بهبود وضعيت كنوني پيشنهادهايي ارائه نموده است.

This article has drawn various kinds of conflict in implementation of punishments in jurisprudential (fiqhi) approach and from Iranian penal code’s point of view. Since the crimes and punishments have not been classified based on the seriousness and weakness of crimes it is complicated to find the ways of conflict resolution in case of conflict in implementation of punishment. The article emphasizes that one decisive criterion for conflict resolution in implementation of punishments in Islamic jurisprudence is the priority of those relating to God’s rights over those containing people’s rights. The article has shed light on the nature of God’s rights (Hagh Allah) punishments and people rights (Hagh al-Nas) punishments and the examples of each category. The article explains evidences in favor of priority of people rights over God’s rights and criticizes the position taken by Iranian penal code over the issue. At the end, the article suggests proposals for improvement of the related articles and regulations in Iranian criminal law