چالش هاي پيش روي تعيين كيفر شروع به جرم در جرائم با كيفرهاي متعدد و تخييري در قانون مجازات اسلامي 1392

Sentencing Challenges for Attempts in Discretionary and Multiple Punishments in Islamic Penal Law 2013

هر كشوري نظام پاسخ دهي خاص خود را درباره شروع به جرم پيش بيني كرده است. در قانون مجازات اسلامي 1392 نيز كيفر شروع به جرم، به طور ضابطه مند در ماده 122 بيان شده است كه اين اقدام به انسجام احكام كمك مي كند. اما به رغم اين رويكرد مثبت، اين نظام نسبت به جرايم با كيفرهاي تخييري و متعدد با خلاهايي مواجه بوده و مشكلاتي را فراروي قضات قرار داده است؛ براي مثال در جرمي مانند محاربه كه داراي مجازات هاي متعدد و تخييري است، مشخص نيست كه قاضي در شروع به اين جرم بايد به استناد كدام بند از ماده 122 قانون مجازات اسلامي تعيين كيفر كند. به ويژه آنكه برخي از كيفرهاي مقرر براي محاربه مانند نفي بلد، در هيچ يك از بندهاي ماده پيش گفته نمي گنجد. به منظور برون رفت از اين مشكل، نظرات مختلفي با ملاك هاي خاص ارايه مي شود. اين نظرات را مي توان ذيل سه رويكرد عمده قرار داد كه عبارتند از: اختيار قاضي، ملاك قراردادن شديدترين يا خفيف ترين كيفر قانوني. بررسي نظرات موجود نشان مي دهد كه كاربست هر يك، با مزايا و معايبي همراه خواهد بود.در اين نوشتار با روش تحليلي تفسيري به بررسي و تحليل اين رويكردها پرداخته و در نهايت با تكيه بر اصول تفسيري، به اين نتيجه رسيده ايم كه در جرايمي كه مقنن جرم تام آن ها را مشمول اختيار دادرس قرار داده است، در شروع به آن ها نيز اين اختيار صادق است. با اين حال، براي آنكه دادرسان كمتر دچار صدور آراي متهافت شوند، بايد در كيفردهي به نوع جرم ارتكابي و سياستي كه از مجموع مقررات كيفري حاكم بر آن دسته از جرايم اتخاذشدني است، توجه كنند.

One of the steps in the completing of criminal behavior which is response with criminal sanction is attempting. Attempting which is the closest stage to crime is defined as a stage which if there is no obstacle, the crime will end. Response to this behavior is done by various ways. The legislature In the Islamic Penal Code 2013 in spite of later codes has tried to regulate the punishment of it to achieve a consistency in verdicts. Irrespective of this positive approach, sentencing in Attempting in Crime with Multiple and Discretionary Penalties are challengeable and bring about difficulties for judges. This research whit Descriptive-analytical method has implied the legislation and judicial problems of sentencing in Attempting and tried to answer to this question that how is the sentencing in Attempting in Crime with Multiple and Discretionary Penalties. In this regard, there are several ideas which all of them concentrate on a special basis. These ideas are discretion of judge approach, the Criterion the most severe punishment and Criterion the mildest punishment. Findings of this study show that according to interpretive principles and focused on current ideas, about every crime which punishment is Discretionary, the judge has this discretion in attempting too. However, for avoiding different verdicts, the nature of committed crimes and criminal policy about them must be considered.