پردازش و بازتوليد در ترجمة متون ادبي بر اساس ديدگاه ويلس (پيكرة مطالعاتي: ترجمة كتاب در بند كردن رنگين‌كمان)

بررسي اين نكته كه مترجم عملاً در متن بازنويسي يا «بازتوليد»، تا چه اندازه توانسته‌است مفاهيم مورد نظر نويسنده را در زبان مبدأ «درك» و به زبان مقصد منتقل كند، در تشخيص توفيق مترجم در كار ترجمه بسيار مهم است و نشانة سطح توانايي او در كار ترجمه است. در اين مقاله، ترجمة برخي اشعار غادة‌السمان به قلم عبدالحسين فرزاد كه با نام در بند كردن رنگين‌كمان منتشر شده‌است، بر اساس ديدگاه يكي از پژوهشگران ترجمه به نام «ولفرام ويلس» نقد و تحليل مي‌شود. وي ترجمه را پردازش متن اصلي و بازتوليد آن مي‌داند. سعي بر اين است كه بر مبناي محورهاي پيشنهادي ويلس به بررسي طبيعي بودن و صحت متون ترجمه‌شدة اشعار غادةالسمان بپردازيم تا نشان دهيم آيا مترجم در فرايند پردازش و بازنويسي متن، توفيقي كسب كرده‌است يا نه. اين محورها عبارتند از: معادل‌يابي نادرست براي واژگان، توالي و ترتيب نامناسب جمله‌ها و عبارت‌سازي‌هاي بي‌شيرازه، ساختار و تركيب متن، حذف و اضافه‌هاي غيرضروري، روان نبودن عبارات و ابهام در بازتوليد متن، كاربردهاي نامأنوس و غريب. نتيجه اينكه مترجم به‌رغم تلاش براي معرفي ادبيات مدرن عربي به خوانندگان ايراني، گاه در درك متن عربي و گاه در حوزة معادل‌يابي در بافت جمله و دريافت فضاي كلي متن ناموفق بوده‌است.