آسيب‌شناسي ترجمه ده جزء آخر قرآن از معزّي و پاينده بر اساس اصل تقابل معنايي

Pathology of Translation of 10 Last Parts (Juz) of Quran by Moezzi and Payandeh Based on Semantic Opposition Principle

قرآن كريم، دريايي از معناست و به همين خاطر، برگردان آن از زبان عربي به فارسي و ديگر زبان ها، نيازمند درك ظرافت هاي زبانيِ آن است. امروزه دانش معني شناسي، روش هايي را ارائه مي دهد تا خواننده به كمك آن ها بهتر بتواند متن را بخواند و معناهاي پنهان در آن را بفهمد. در سطح واژگان، روابط مفهومي واژگان در معني شناسي مطرح شده است كه روش هايي را پيش روي خواننده مي نهد تا به كمك آن ها روابط ميانِ واژگان يك متن را دريابد و دلالت هاي آن ها را كشف كند. يكي از اين روابط، تقابل معنايي بين واژگان است. در اين جستار، با روش توصيفي تحليلي و بر اساس اصل تقابل معنايي، سعي شده تا دلالت هاي واژگان متقابل قرآن در ده جزء آخر، فهم شود و با نقد معادل يابي معزّي و پاينده از اين واژگان، آسيب هاي اين معادل ها تبيين گردد. ضرورت و اهميت اين پژوهش از اين رو است كه مترجم را با گوشه اي از ظرافت هاي متون ادبي آشنا مي كند و چالش هاي احتمالي را به او نشان مي دهد. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه بي توجهي به تقابل و تاكيد بر معناي بنيادين واژه ها، عدم دقت در دلالت هاي چندگانه واژه هاي متقابل در بافت متن، غفلت از ساختار فرمي متقابل ها، عدم توجه به بافت و هم آيي ديگر واژه ها با واژه هاي متقابل و برگردان تقابل با معناهاي ناقص، مهم ترين آسيب هاي دو ترجمه فوق است كه سبب شده، معادل يابي ها در برخي مواضع، با نقص در انتقال معنا يا حشو همراه گردد.

The holy Quran is an ocean of meaning, therefore translating it from Arabic language to Persian language and other languages requires the understanding of language delicacies. Today, semantics provide the readers with methods which help them understand the text better and understand its hidden meanings. In words level, the issue of conceptual relationships between the words has been raised in semantics which provide the readers with methods which help them figure out the relationships between the words of a text and detect its implications. One of these relations is semantic opposition between the words. In this article, we have tried to understand the implications of opposite words of Quran in ten last parts of it based on semantic opposition principle using descriptive-analytical method. an‎d we have tried to explain the pathology of these equivalents by critically reviewing Moezzi and Payandeh equivalencies. The significance and importance of this research is that it introduces some of delicacies of literary texts to the translators and shows them some of the probable challenges. Results of this research indicate that ignoring the opposition and emphasizing on basic meaning of words, not paying attention to the multiple implications of opposite words in the context, neglecting morphology of opposite words, not paying attention to the context and collocations of opposite words, and translating the opposite words with incomplete words are the most important pathologies of the two abovementioned translations which have resulted in deficiency in transferring the meaning or in redundancy in these equivalencies in some areas.