كليدواژه :
تاب‌آوري زيرساخت‌هاي شهري , زيرساخت شهري , تداوم عملكرد , وابستگي متقابل , جذب , بازيابي
چكيده فارسي :
يكي از چالش‌هاي اصلي در طول زندگي بشر مواجهه با حوادث (طبيعي و انساني) مي‌باشد. در سال‌هاي اخير وقوع اين‌گونه حوادث، پيكره شهرها به ويژه زيرساخت‌هاي شهري را با خسارت روبرو كرده است. يكي از رويكردهاي مطرح در برابر اين حوادث، تاب‌آوري شهري مي‌باشد. از اين رو، اين پژوهش با روش توصيفي – تحليلي، ابتدا به جمع آوري شاخص‌هاي تاب‌آوري زيرساخت‌هاي شهري و سپس به تحليل و تعيين اهميت معيارها با استفاده از تكنيك دلفي، روش تحليل شبكه‌اي (ANP) و نرم‌افزار Super Decision مي‌پردازد. با توجه به نتايج پژوهش، تاب‌آوري زيرساخت‌هاي شهري مفهومي نوين و چندجانبه مي‌باشد؛ كه در كنار توانمندسازي اوليه، به برگشت‌پذيري و تداوم عملكرد توجه دارد. تاب‌آوري از ويژگي‌هاي ذاتي زيرساخت‌ها و طراحي و برنامه‌ريزي آن‌ها به صورت تاب‌آور جهت دستيابي به شهر تاب‌آور از الزامات مي‌باشد؛ زيرا در صورت وقوع تهديدات، وابستگي متقابل زيرساخت‌ها منجربه اختلال آبشاري كل سيستم مي‌شود. تاب‌آوري زيرساخت‌هاي شهري داراي چرخه پيش‌گيري، جذب، بازيابي و سازگاري مي‌باشد. همچنين از بين شاخص‌ها به ترتيب مدت زمان بازگشت به شرايط اوليه، ميزان جذب، ميزان وابستگي متقابل، مقاومت و كيفيت طراحي ساختاري، برخورداري از زيرساخت‌هاي پشتيبان و حياتي، منابع در دسترس، توانايي جايگزيني، توزيع فضايي، موقعيت مكاني، ميزان سرانه مصرف و امكان استفاده چند منظوره داراي اهميت مي‌باشند.
چكيده لاتين :
One of the main challenges in human life is dealing with disasters (natural and human). In recent years, the incidence of such incidents has affected the body of cities, especially urban infrastructure. The urban resilience approach is used to deal with disasters. Therefore, this research used a descriptive-analytical research method. First, the indicators of resilience of urban infrastructure were collected. Then, Delphi technique, ANP, and Super Decision software were used to analyze the data and determine the importance of the criteria. According to the research results, resilience of urban infrastructure is a new and multilateral concept, paying attention to reversibility and continuity of performance and activity along with initial empowerment. Resilience is one of the essential features of urban infrastructure and resilient of urban infrastructure design and planning is necessary for achieving a resilient city because, in the event of natural and humane-made threats, the interdependence of infrastructure leads to disruption and failure of the entire system cascade. Urban infrastructure resilience has a cyclic process of prevention, absorption, recovery, and adaptation. Also, among the indicators, Time consumed for returning to the baseline is in the first priority, rate absorption is in second priority, the degree of interdependence is in the third priority, and then, in terms of strength and quality of structural design, having critical and supporting infrastructure, available resources, replacement capability, spatial distribution, location, service, and per capita usage and multi_perpose use are essential.
