بررسي تأثير آموزش آداب و مهارت‌هاي زندگي اسلامي بر راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي، سبك‌هاي هويتي و رشد اخلاقي دانش‌آموزان

سابقه و هدف: مهارت‌هاي زندگي اسلامي توانايي‌هايي هستند كه با تأكيد بر آموزه‌هاي ديني و تمرين مداوم پرورش مي‌يابند و نوجوانان را براي روبه‌رو شدن با مسائل زندگي و افزايش توانايي‌ها و مهارت‌هاي روانياجتماعي آماده مي‌كنند. ازاين‌رو، لزوم مداخلاتي كه بتواند در سطح آموزش و پرورش از آسيب‌هاي اجتماعي پيشگيري كند، بيشتر از قبل احساس مي‌شود. هدف پژوهش حاضر بررسي تأثير آموزش آداب و مهارت‌هاي زندگي اسلامي بر راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي، سبك‌هاي هويتي و رشد اخلاقي دانش‌آموزان بود. روش كار: اين پژوهش از نوع كارآزمايي باليني بود. جامعۀ مورد مطالعه دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطۀ اول منطقۀ 22 شهر تهران بودند كه به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شدند؛ بدين صورت كه از بين مدارس منطقۀ 22، چند دبيرستان انتخاب شدند و از بين آنها دبيرستان شهيد مطهري جامعۀ پژوهش قرار گرفت و 40 نفر از دانش‌آموزان آن به روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب و به شيوۀ تصادفي در دو گروه آزمايش (20 نفر) و كنترل (20 نفر) قرار گرفتند. آزمودني‌هاي گروه آزمايش در هشت جلسۀ هفتگي، مداخلۀ آموزش مهارت‌هاي زندگي اسلامي دريافت كردند. ابزار گردآوري داده‌ها پرسش‌نامه‌هاي راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي (MSLQ)، سبك‌هاي هويتي (ISI) و قضاوت اخلاقي (DIT) بود و داده‌ها به روش تحليل كوواريانس بررسي شد. در اين پژوهش همۀ موارد اخلاقي رعايت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعي گزارش نكرده‌اند.يافته‌ها: بر اساس نتايج به‌دست‌آمده، آموزش مهارت‌هاي زندگي اسلامي موجب تغيير در نمرات راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي (فراشناختي= 0.27 و شناختي= 0.59) شده و اين آموزش تغييراتي در متغيّرهاي هويت هنجاري (43 /0) و تعهد (0.76) به وجود آورده است. همچنين نتايج اين مطالعه نشان داد 37 درصد كل واريانس يا تفاوت‌هاي فردي در رشد اخلاقي دانش‌آموزان مربوط به آموزش آداب و مهارت‌هاي زندگي اسلامي بوده است.نتيجه‌گيري: آموزش مهارت‌هاي زندگي اسلامي دانش‌آموزان را قادر مي‌سازد كه به هويت مستقلي از خود به‌عنوان يك نوجوان متدين با پايندي به ارزش‌هاي ديني، رشد قضاوت اخلاقي و بهبود راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي دست يابند و به آنان كمك مي‌كند كه دانش، ارزش‌ها و ديدگاه‌هاي خود را به توانايي‌هاي واقعي تبديل كنند.