عنوان مقاله :
ايمني و بهداشت مواد غذايي از منظر اسلام
پديد آورندگان :
بيگلري ، حامد دانشگاه علوم پزشكي گناباد - دانشكدۀ بهداشت - گروه مهندسي بهداشت محيط , درگاهي ، عبداله دانشگاه علوم پزشكي اردبيل - دانشكدۀ بهداشت،مركز تحقيقات عوامل اجتماعي مؤثر بر سلامت - گروه مهندسي بهداشت محيط , وزيري ، ياسر دانشگاه علوم پزشكي همدان - دانشكدۀ بهداشت - گروه بهداشت , ايوان‌بقا ، ريحانه دانشكدۀ علوم پزشكي خلخال - گروه مامايي , حامي ، مهسا دانشگاه علوم پزشكي ايران - مركز تحقيقات مديريت و اقتصاد سلامت , پورصادقيان ، محسن دانشگاه علوم پزشكي تربت حيدريه - مركز تحقيقات علوم بهداشتي - گروه مهندسي بهداشت حرفه‌اي
كليدواژه :
ايمني مواد غذايي , بهداشت مواد غذايي , تغذيه در اسلام , تغذيه در قرآن
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: ارتباط غذا با سلامت روح و جسم از مسائلي است كه در جهان‌بيني توحيدي و مكتب اسلام به آن اشاره شده است. آيۀ «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآَنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَهٌ لِلْمُؤْمِنِينَ» مؤيد اثر‌گذار‌‌ي آموزه‌‌هاي ديني در مفهوم ايمني غذايي است. هدف اين مطالعه بررسي رهنمودهاي قرآني در زمينۀ ايمني و بهداشت مواد غذايي از منظر اسلام بود. روش كار: اين مطالعۀ مروري با هدف تحقيق در نظام سلامت از طريق بررسي‌هاي كتابخانه‌‌اي منابع معتبر و آموزه‌‌هاي ديني، بر‌گزيده‌‌اي از آيات قرآني، احاديث معتبر معصومان (ع)، تفاسير قرآني مهم و كتاب‌هايي در شرح احاديث و روايات مرتبط با بهداشت و ايمني مواد غذايي در پايگاه‌هاي اطلاعاتي ملي و بين‌‌المللي؛ با اتكا بر ابزار گردآوري، مطالعه، تفحص و تعمق و با الهام‌‌گيري از آموخته‌هاي حكيمان تمدن اسلامي به رهنمودهاي ايمني و بهداشت مواد غذايي انجام شد. پس از دسته‌‌بندي، تجزيه و تحليل و يكپارچه‌سازي نتايج گزارش شد. مؤلفان مقاله هيچ‌گونه تضاد منافعي گزارش نكرده‌اند.يافته‌ها: حدود 250 آيۀ قرآني و ده‌ها روايت از معصومان (ع) بـر اهميت غـذا و تغذيه دلالت مي‌كند. در قرآن كريم ۴۸ بار واژۀ طعام، ۱۰۷ بار واژۀ اكل و ۳۹ بار واژۀ شراب آورده شده كه در آيات مرتبط با طعام، شش بار به حلال بودن غذاها اشاره؛ و در تفاسير مختلف به اهميت تغذيۀ جسم در روح تأكيد شده است. نگرش به غذا به‌‌عنوان آيه‌اي در شناخت خدا، باورمندي به رازقيت الهي، برخورداري از نيت الهي در مصرف، اداي حقوق نيازمندان به هنگام مصرف، پاكيزگي غذا، تنوع غذايي، التزام به غذاي حلال و پرهيز از غذاي حرام مهم‌ترين راهبردهاي نگرشي و رفتاري ايمني غذايي با نگاه اسلامي است. به‌علاوه، از مهم‌ترين نتايج التزام راهبردهاي ايمني غذايي، كرامت انسان شمرده شده است.نتيجه‌گيري: از آنجا كه در آموزه‌‌هاي وحياني، تغذيۀ سالم شامل جنبه‌‌هاي جسمي، رواني، معنوي و اجتماعي است؛ ضروري است سياست‌‌گذاران عرصۀ سلامت به رويكرد تغذيه‌‌اي اسلام توجه كنند تا سلامت همه‌جانبۀ واقعي يا جامع‌‌نگر در جامعه حاصل گردد.
عنوان نشريه :
مجله پژوهش در دين و سلامت
