تحليل اثر نامتقارن قيمت نفت و شكاف تورم بر نرخ ارز غير رسمي در ايران

در اقتصادهاي نفتي نظير ايران، نرخ ارز در بازار غير رسمي از مهم‌ترين متغيرهايي است كه تحت تأثير تغييرات قيمت نفت قرار مي‌گيرد. بر اين اساس و با توجه به اهميت نفت و قيمت آن در اقتصاد ايران، در اين مقاله كوشش بر‌ آن است تا در كنار شكاف تورم بين ايران و آمريكا، اثر قيمت جهاني نفت بر نرخ ارز غير رسمي (دلار) در قالبي نامتقارن مورد بررسي قرار گيرد. براي اين منظور، برآورد الگو با رهيافت ARDL خطي و غير خطي و با استفاده از داده‌هاي ماهانه در دوره‌ي زماني 1983:1 تا 2017:12 صورت گرفته است. نتايج حاكي از آن است كه در رهيافت متقارن، تكانه‌هاي قيمت نفت تنها در بلندمدت با اثري منفي بر نرخ ارز غير رسمي همراه است. اين در صورتي است در رهيافت غير خطي، تكانه‌هاي نفتي اثر نامتقارني بر نرخ ارز غير رسمي ايران دارند. به‌ نحوي كه تكانه‌هاي مثبت قيمت نفت هم در كوتاه‌مدت و هم در بلندمدت اثري معنا‌دار و البته منفي بر نرخ ارز داشته ولي تكانه‌هاي منفيِ آن، اثر معنا‌داري بر نرخ ارز ندارد. همچنين شكاف تورمي ميان ايران و آمريكا، در هر دو الگوي خطي و غير خطي در كوتاه‌مدت و بلندمدت، با اثر معنا‌داري بر نرخ ارز همراه است.