سبك شناسي مؤلّفه‌هاي مؤثّر بر سرشت ادبي در شرح مثنوي سُروري

هرچند فارسي زباني يگانه و داراي يك دستور زبان است امّا شيوه هاي فارسي گويي در هريك از اقوام و ملل همجوار تفاوت دارد كه اين گوناگوني گاه در گويش و گاه در سبك ادبي خود را نموده است. تركان پارسي گو كه از دوران سلجوقي بخشي از بار سنگين ادب فارسي را بر گردۀ ستبر خود به دوش كشيده اند آثار گرانبها و ارزشمندي به زبان فارسي رقم زده اند كه همواره از دسترس پژوهشگران ايراني دور و بررسي آنها بهمين سبب تا دوران ما به تأخير افتاد. بهمين جهت است كه شيوۀ متن پردازي تُركانِ فارسي گو، در كمتر پژوهشي دستمايۀ بررسي قرار گرفته است، حال آنكه بررسيِ متونِ تأليف شده در عهد عثماني در سرزمين روم (آناتولي) حاكي از اختصاصات سبكي و استقلال آنان در شيوۀ متن پردازي است. اين نوشتار ضمن ارائۀ چارچوب نظري سبك شناسي ادبي و زباني با بررسي متني كهن از آن سامان با عنوان شرح مثنوي سروري، كهنترين شرح جامع مثنوي به زبان فارسي شيوۀ متن پردازي فارسي تُركان را مورد بررسي قرار ميدهد و پاسخي اجمالي به اين پرسش مي دهد كه اختصاصات سبكي تركان پارسيگو كدامند. محدودۀ اين بررسي، نيمۀ نخست از دفتر اوّل اين شرح را در بر گرفته است.