پايش تركيبات بيوشيميايي در برگ مكزيكن‌لايم طي پيشرفت بيماري جاروك ليموترش

بيماري جاروك ليموترش، كه توسط Candidatus Phytoplasma aurantifolia ايجاد مي شود، مهم‌ترين عامل محدودكننده توليد ليموترش در مناطق جنوبي ايران است. بنابراين تحقيق حاضر با هدف بررسي تغييرات برخي ويژگي‏هاي بيوشيميايي در برگ نهال‌هاي ريشه‌دار مكزيكن‌لايم آلوده‌شده با فيتوپلاسما و مكزيكن‌لايم سالم طي پيشرفت بيماري (33090 روز) و امكان جداسازي نهال هاي سالم و آلوده تحت شرايط گلخانه اي پايه ريزي شد. بدين‏منظور، قلمه هايي از نهال سالم مكزيكن‌لايم تهيه شد. پس از سه ماه، نيمي از قلمه هاي مكزيكن‌لايم با استفاده از پيوندك پوست از نهال آلوده به بيماريگر فيتوپلاسما آلوده شدند. در ادامه تعدادي برگ از هر يك از شش نهال سالم و شش نهال آلوده در بازه هاي زماني 90، 150، 210، 270 و 330 روز پس از آلودگي نمونه برداري شد و مقدار رنگدانه‏ها، فنل كل، ظرفيت آنتي اكسيدان، كربوهيدرات محلول و نشاسته در اين برگ ها اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه آلودگي با فيتوپلاسما منجر به كاهش چشمگير رشد و نيز كاهش وزن ماده خشك بخش هوايي و ريشه نهال‏هاي مكزيكن‌لايم شد. علاوه بر اين، آلودگي غالباً منجر به كاهش مقدار رنگدانه ها و افزايش معني دار مقدار كربوهيدرات محلول و نشاسته شد. همچنين، آلودگي با فيتوپلاسما منجر به افزايش معني دار فنل كل و ظرفيت آنتي‏اكسيدان در برگ گياه ميزبان شد. به علاوه، نتايج تجزيه به مؤلفه‌هاي اصلي نشان داد كه براساس شاخص هاي بيوشيميايي اندازه‏گيري شده در برگ گياهان سالم و آلوده طي پيشرفت بيماري، مي توان اين گياهان را از يكديگر تفكيك نمود. به‏طور كلي نتايج مطالعه حاضر بينشي جديد در مورد پاسخ مكزيكن‌لايم به بيمارگر فيتوپلاسما طي پيشرفت بيماري فراهم نموده و در نهايت مشخص شد كه مي‏توان گياهان سالم از آلوده را با بررسي روند تغييرات تركيبات بيوشيميايي جداسازي نمود.