عنوان مقاله :
نمادپردازي، محور بسط گفتمان مهدويت (ضرورت، تبيين و راهكار)
پديد آورندگان :
موسوي ، علي - - , مروج ، خليل دانشگاه آزاد اسلامي واحد فسا
كليدواژه :
گفتمان , نماد , گفتمان مهدويت , نظريه گفتمان , هنر ,
چكيده فارسي :
ضرورت بسط جهاني گفتمان مهدويت، بهدليل ابتناء آن بر فطرت انساني، سرشت منجيگرايانه آن و جهاني بودن دين اسلام، لزوم استفاده از ابزارها و امكانات در دسترس، جهت انتقال و القاء جهاني پيام مهدوي را برجسته ميسازد. بدين جهت، هنر بهعنوان يكي از اين ابزارها كه امكان انتقال پيام را به شكلي جذاب فراهم ميسازد در اشكال مختلف كاربرد فراواني دارد. در اين ميان نمادها بهعنوان يكي از اشكال هنري كه بعدي جامعهشناختي نيز دارند، به دليل خصوصياتي نظير ايجاز، قدرت القاء، توانايي در تعريف مفاهيم فراعقلي و ماورائي، رمزگونگي در عين همهفهمي، تأثير بر ناخودآگاه ذهن انسان و... از جايگاه بسزايي برخوردارند كه در اين مقاله بر ضرورت كاربرد آنها تأكيد شده است. در اين راستا، بر اساس نظريه گفتمان لاكلا و موفه، با كاربرد نمادها بهعنوان يكي از انواع دال، ميتوان انتقال پيام و تثبيت گفتمان برآمده از آن را طي فرايند مفصلبندي مفاهيم و در سه سطح نفوذ نمادين : از طريق شناسايي نمادهاي خالي، بازتعريف آنها و طراحي نمادهاي جديد، اشاعه نمادين : از طريق تبديل نظريه به تصور اجتماعي، و سلطه نمادين : به كمك فرايند تثبيت معناي نمادها، ميسر ساخت. بر اين اساس، گفتمان مهدويت ميتواند بر مبناي سپهر معرفتي حوزههاي مختلف تمدني جهاني و براساس اشتراكات مذهبي _ فرهنگي و اجتماعي هر حوزه با مفاهيم و مولفههاي گفتمان مهدويت، در سه سطح مذكور بسط يافته و به گفتمان حاكم بدل شود.