ارزيابي حال و آينده مقدار فرسايش خاك در حوزه آبخيز سد استقلال ميناب با بهره‌گيري از مدل RUSLE-3D و سناريوهاي تغيير اقليم

اين پژوهش با هدف ارزيابي مقدار كمي فرسايش خاك در دوره حاضر و پيش‌بيني تأثير تغيير اقليم طي افق زماني 2030 بر آن انجام شد. برايي اين منظور از داده هاي بارش روزانه 1985 تا 2015 در ايستگاه هاي موجود و داده هاي NCEP بهره گيري شد. اقليم دوره آينده از مدل‌هاي گردش عمومي جو CanESM2 و مدل ريزمقياس نمايي آماري SDSM با سناريوهاي RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 شبيه سازي شد. مقدار عامل فرسايندگي باران در سناريوهاي مختلف برآورد و در پايان مقدار فرسايش خاك توسط مدل RUSLE-3D برآورد شد. نتايج حاصل از پيش‌بيني بارش در آينده نشان‌دهنده افزايش آن از146.7 ميلي متر به 178.61 ميلي متر در دوره آينده است كه با اين وجود، به دليل افزايش شدت بارندگي‌ها، در تمامي سناريوها مقدار عامل فرسايندگي باران در آينده بيش‌تر از دوره پايه خواهد شد. درواقع مقدار فرسايندگي باران به‌طور متوسط از MJ mm ha1 h1 y28.178 به MJ mm ha1 h1 y34.133 افزايش خواهد يافت. مقدار فرسايش در دوره پايه با استفاده از مدل، ton ha1yr1 10.16 برآورد شد، و با توجه به ثابت فرض كردن ديگر متغيرهاي مدل RUSLE3D و افزايش مقدار فرسايندگي باران در آينده، با سناريوهاي RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 به ترتيب 15%، 10 و 3درصد افزايش و مقدار فرسايش نيز به‌ترتيب به 11.7، 11 و 10.5 تن در هكتار در سال خواهد رسيد. بنابراين ، افزايش مقدار بارش موجب افزايش عامل فرسايندگي باران و در نتيجه نرخ فرسايش خاك افزايش خواهد يافت. لذا، ارزيابي وضعيت حال و پيش‌بيني فرسايش خاك در آينده در حوزه آبخيز سد استقلال ميناب، اطلاعات مفيدي را براي حفظ محيط طبيعي و حفاظت خاك ارائه مي‌نمايد.