مروري بر مداخلات آموزشي پيشگيرانه از اچ آي وي/ ايدز در ايران

مقدمه: سازمان جهاني بهداشت اساسي ترين راهكارهاي مقابله با مشكلات رفتاري را ارتقاي سطح آگاهي هاي عمومي در خصوص ماهيت رفتارهاي پرخطر و مشكلات ناشي از آن، راه هاي انتقال و پيشگيري از آن مي داند. هدف از مطالعه مروري حاضر بررسي مداخلات آموزشي پيشگيرانه از اچ آي وي/ ايدز در ايران مي باشد. روش بررسي: در اين مطالعه مرور سيستماتيك مقالات فارسي و انگليسي مناسب و مرتبط با ﺟﺴــﺘﺠﻮ در ﭘﺎﯾﮕــﺎه ﻫــﺎي اﻃﻼﻋــﺎﺗﯽ Google scholar،Scopus ،Cochrane،PubMed و ISIو پايگاه هاي فارسي SID و Magiran با استفاده از ﮐﻠيد واژه ﻫــﺎي فارسي شامل آموزش، آموزش بهداشت، مداخله، ايدز/ اچ آي وي، آگاهي، نگرش، تئوري رفتاري و معادل انگليسي از سال 1395-1382 گردآوري شدند. در اﻧﺘﻬﺎي ﺟﺴــﺘﺠﻮ 130 مقاله بدست آمد. ﭘﺲ از حذف تكرار و ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﻋﻨﻮان، ﭼﮑﯿﺪه و متن اصلي 95 ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﺎرج و 35 ﻣﻘﺎﻟﻪ وارد مطالعه شدند. يافته‌ها: در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻋﻤﺪه ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪﻧﺪ: 1 ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﺌﻮري ﻫﺎ و ﻣﺪل ﻫﺎي آﻣﻮزش ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺒﻨﺎي ﻣﺪاﺧﻠﻪ آﻣﻮزﺷﯽ در آن ﻫﺎ ﺑﻮد كه تعداد آنها 15 مطالعه (42/9 درصد)2 مطالعاتي كه ﻣﺪاﺧﻼت آﻣﻮزﺷﯽ آن ﻫﺎ ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺌﻮري ﻫﺎ و ﻣﺪل ﻫﺎي آﻣﻮزش ﺑﻬﺪاﺷﺖ اﻧﺠﺎم شده است كه تعداد آنها 20 مطالعه (57/1 درصد)بود. نتيجه‌گيري: ﻣﺪاﺧﻼت ارﺗﻘﺎ ﺳﻼﻣﺖ در مطالعات انجام شده بر فاكتورهاي مورد بررسي تاثير مثبت داشته است. توصيه مي گردد كه در طراحي مداخلات آموزشي مفاهيم استيگما نسبت به بيماران جهت تاثيرگذاري و بهبود نگرش و باورهاي رفتاري افراد جامعه نسبت به اچ آي وي/ايدز گنجانده شود.