عنوان مقاله :
نمادشناسي تصوير حاملان عرش در كتاب عجايب المخلوقات قزويني بر پايه نجوم
پديد آورندگان :
ميرفندرسكي ، حميده دانشگاه هنر اصفهان - دانشكده صنايع دستي
كليدواژه :
نمادشناسي , رنگ , حاملان عرش , نجوم , آيكونوگرافي
چكيده فارسي :
تصاوير ديني را مي توان يكي از مجاري انتقال مفاهيم اجتماعي و فرهنگي دانست؛ اما متأسفانه هميشه تفاسير سطحي و كلياز آن ارائه مي شود؛ بر اين اساس در اين پژوهش سعي بر آن است كه اجزا و ساختار تصوير حاملان عرش خداوند در كتاب عجايبالمخلوقات قزويني بررسي شود. اين نقوش هم در متون اسلامي به عنوان حاملان عرش خداوند و هم در متون نجومي به عنوانصورفلكي منطق هالبروج مشاهده مي شوند. هدف اين پژوهش كشف ارتباط بين رن گهاي تصاوير در نظام نمادين نجومي و نظامنمادين موجود در اديان است. بر اين اساس پژوهشگر بر آن شد كه تأثير معتقدات نجومي در ارتباط با رنگ چهار صورت فلكياصلي منطق هالبروج به عنوان عالم كبير بر تصاوير ديني به عنوان يكي از عرصه هاي تجلي اعتقادات مردمان در ادوار مختلف بهعنوان عالم صغير را بررسي كند. از آن جا كه چنين موضوعي نيازمند مطالعات تطبيقي ميان رشته اي بين حوزه نجوم و حوزه اديانبود؛ رو شآيكونوگرافي واربورگپانوفسكي به عنوان روش متناسب با موضوع تحقيق انتخاب شد. نهايتاً پژوهشگر به اين نتيجهرسيد كه رنگ نقوش حاملان عرش خداوند در كتاب عجايب المخلوقات با رنگ صورت هاي فلكي اصلي منطق هالبروج و عناصراربعه وابسته به آن ها كاملاً منطبق هستند و به كاربردن چهار رنگ سياه، زرد، طلايي )سفيد( و قرمز براي تصوير حاملان عرشخداوند در كتاب عجايب المخلوقات قزويني گوياي تأثيرات باورهاي نجومي در ارتباط با چهارصورت فلكي اصلي منطق هالبروج وعناصر اربعه وابسته به آن از عالم كبير براساس باورهاي مربوط به حاملان عرش خداوند در اديان به عنوان يكي از عرصه هايتجلي اعتقادات مردمان به عنوان عالم صغير است.
عنوان نشريه :
نگارينه هنر اسلامي