طراحي الگوي بازدارندگي نظامي از منظر آموزه‌هاي ديني

بازدارندگي نظامي و كاربرد آن قدمتي به تاريخ جنگ دارد. در واقع بازدارندگي دشمن را به لحاظ فيزيكي دفع نمي كند بلكه به لحاظ رواني ممانعت از تجاوز او مي‌كند. امروزه باوجود مطرح شدن مفهوم بازدارندگي در تمامي عرصه‌هاي نظامي، دفاعي، سياسي وحتي اقتصادي، الگوي واحد و يا رهنايۀ مدوني براساس موازين اسلامي ومتكي به ادبيات دفاعي اسلام تدوين نگرديده است. در اين پژوهش براي ارائه الگوي بازدارندگي نظامي ابتدا از طريق مشاوره و مصاحبه با خبرگان در خصوص تعيين منابع اصلي مكتب اسلام درحوزه عنوان پژوهش، به چهار منبع ارزشمنداسلامي؛ قرآن كريم، سيره نبوي، تاريخ اسلام ونهج البلاغه دست يافته‌ايم. با توجه به اينكه واژه بازدارندگي نظامي در منابع فوق با همين عنوان ذكر نشده است، لذا با مطالعات اكتشافي و همچنين مصاحبه با خبرگان نظامي و راهبردي كشور كليد واژه‌ها و مولفه‌هاي اصلي بازدارندگي نظامي استخراج شده واين مولفه‌ها در منابع اصلي تحقيق مورد بررسي قرار گرفت. از اطلاعات گردآوري شده براساس فرايند نظريه داده بنياد 42 كدباز، 14مفهوم و7 مقوله استخراج شد. درجمع بندي كلي، الگوي بازدارندگي نظامي از منظر اسلام در قالب مدل پارادايمي بر مبناى نظريه داده بنياد، ارائه شده است. باعنايت به اينكه دين اسلام حامي صلح طلبي واحقاق حقوق مستضعفان عالم است، دراين الگو بازدارندگي نظامي بيشتر تأكيد بر جلوگيري از جنگ وخشونت دارد ودر اين راستا تفاوت آشكاري با حملات پيش‌دستانه غربي‌ها و همچنين خشونت طلبي برخي از فرقه‌ها و قوميت‌هاي به ظاهر اسلامي از قبيل گروه تروريستي القاعده وداعش، دارد.