عنوان مقاله :
تحليل و ارائه نظام معرفت‌شناسي تائويي
عنوان به زبان ديگر :
Taoist Epistemological System: An Analysis
پديد آورندگان :
سلماني، ياسمن دانشگاه سمنان - گروه فلسفه، سمنان،ايران , شاهنگيان، نوري‌السادات دانشگاه الزهراء - گروه اديان و عرفان، تهران،ايران , حمزئيان، عظيم دانشگاه سمنان - گروه فلسفه، سمنان،ايران
كليدواژه :
نظامندي , معرفت‌شناسي , لاودزو , جوانگ‌دزو
چكيده فارسي :
اين نوشتار با هدف ارائه تصوير نظامند از معرفت‌شناسي تائويي، به تحليل محتواي دو منبع متقدّم انديشه تائويي يعني دائو ده جينگ و جوانگ‌دزو پرداخته و مباحث اصلي معرفتي‌شناسي هم‌چون اركان معرفت، امكان معرفت، معيار‌صدق معرفت، ابزارهاي معرفت، اقسام و مراتب معرفت، مرزها و حدود معرفت، يقين و حد نهايي آن و موانع معرفت را استنباط و بررسي كرده و به‌طور نظامند تبيين نموده است. اگرچه اين منابع موجز و كنايي، با هدف ارائه نظام معرفت‌شناسي تدوين نيافته‌اند اما برآيند پژوهش حاكي است، با تحليل محتواي آن‌ها مي‌توان نظام معرفتي تائويي را ترسيم نمود؛ نظام معرفتي كه در آن اركان معرفت داراي سنخيت و وحدت هستند. شناخت امري ممكن و شناخت يقيني در روند انحلال فرديت در تائو بي‌نام حاصل مي‌شود. علم به‌مثابة نور است كه شناخت را تحقق مي‌بخشد اما حقيقت مطلق، تاريكي (فرانور) است و امكان معرفت به آن وجود ندارد. در رويكرد معرفتي آنان، شهود و علم حضوري، كه مي‌تواند وجود پويا، متغير و سيال را ادراك نمايد، جايگاه ويژهاي دارد. معرفت از نظر آنان امري ذومراتب و حاصل تجربه تواجد و برطرف نمودن موانع معرفتي چون ذات‌گرايي، عقل‌گرايي، زبان، توجه به بُعدمادي نفس، جهان و هم‌چنين احساسات است. معيار صدق معرفت، تطابق معرفت با كنه هستي است
چكيده لاتين :
The aim of this paper is to provide a systematic picture of Taoist epistemology. The research suggests that, by analyzing the concise contents of the Taoist texts, an epistemic system can be found in which the pillars of knowledge are unity. Understanding is possible and the certain recognition in the process of dissolution of individuality is achieved. Science is a light that realizes knowledge, but the absolute truth is darkness and there is no possibility of knowing it. In Taoist tradition, intuition and insight have a special place by which one can perceives the dynamic, variable and fluid existence. For them, knowledge is experiential and it realizes by eliminating the epistemic barriers such as rationalism, language, attention to the material self, the world itself and personal emotions. The criterion for the truth of knowledge is its agreement with the essence of the universe.
عنوان نشريه :
پژوهشنامه اديان
