اثر سم مالاتيون بر فعاليت برخي از آنزيم‌هاي گوارشي و آسيب‌شناسي بافت روده در بچه تاس‌ماهي ايراني (Acipenser persicus Borodin, 1987)

هدف اين مطالعه ارزيابي تغييرات وابسته به غلظت و زمان در آنزيم هاي گوارشي روده (ليپاز، آميلاز و پروتئاز) و آسيب شناسي بافت روده در بچه تاس‌ماهي ايراني در مواجهه با غلظت هاي تحت حاد سم مالاتيون (0، 0.05، 0.1 و LC0.502) براي مدت 7 روز است. بر اساس نتايج فعاليت آنزيم هاي ليپاز، آميلاز و پروتئاز در مواجهه با مالاتيون نسبت به غلظت و زمان كاهش يافت (P 0.05). به طوري كه كمترين ميزان فعاليت آنزيم ها در تيمار 0.2 ميلي گرم در ليتر سم مالاتيون در پايان آزمايش بود. مهم‌ترين اثرات آسيب شناسي مالاتيون بر بافت روده در مقايسه با گروه شاهد شامل خونريزي، از بين رفتن سلول هاي اپيتليال روده، جوش خوردن پرزهاي روده، از بين رفتن حاشيه مسواكي سلول هاي اپيتليال، پوسته پوسته شدن سلول‌هاي اپيتليال، صاف شدن سطح پرزهاي روده، واكوئل‌زايي سيتوپلاسم، هيپرتروفي سلول هاي اپيتليال روده، چروكيده شدن پرزهاي روده و نكروز سلولي ناحيه عضلاني بود. آسيب هاي بافت روده در غلظت‌هاي بالاتر با گذشت زمان، شديدتر بود. نتايج نشان مي دهد حتي مقادير كم (LC50 0.05) مالاتيون مي تواند اثرات نامطلوب بر سلامت بچه تاس ماهيان ايراني كه از گونه هاي مهم درياي خزر محسوب مي‌شود، داشته باشد.